Ертегі кейіпкерлері сценарий

Ертегілер әлемі

Мақсаты: кітаптың пайда болуы жайлы әңгімелеу, қазақ ертегілерін
көп оқуға баулу.

Дайындық: балалар ата-аналарымен бірігіп кітаптар оқиды, мақал-мәтелдер,
жұмбақтар жаттайды.
Көрнекілігі: ертегі кітаптарының сөресі.
Қажетті қосымша заттар: ертегі кейіпкерлерінің заттары

(жұмыртқа, шалқан, қасқыр, түйе)

1Жүргізуші-Диана: Ертегісіз басқаның керегі
не,

                    Ертегісіз дүние әдемі ме?

                    Назар аудар, ертегі
қойылымы!

                    Қош келдіңіз, ертегі
әлеміне!

2 жүргізуші-Мейрам: Қош келдіңіз, ертегі
әлеміне!

                     Ертегінің бәріне берері
мол.

                     Жамандықтан жиренер өсер
ұрпақ,

                     Жақсылықтың шарықтап
кемеріне.

Диана : Ана тілің арың бұл,

                      Ұятың боп тұр бетте.

                      Өзге тілдің бәрін біл,

                      Өз тіліңді құрметте!

Мейрам : Білмегенді айыптар,

                     Бүгінгі кеш айрықша.

                     Өзге ұлттың баласы

                     Сөйлейді тек қазақша.

Диана : Қымбатты
балалар! Бүгінгі кездесуге келгендеріңіз үшін өте қуаныштымыз. Сіздер бұл
мерекеге көптен бері дайындалып ұстаздарыңмен бірігіп ертегілер оқып дайындық
жасадыңыздар.
Мейрам :Ғажайып ертегілер әлемінде жақсылық әрқашанда
зұлымдықты жоятынына көз жеткіздіңдер. Құрметті ұстаздар мен ата-аналар!
Назарларыңызға достарымыз ертегіден қойылым көрсетеді. Ендеше достардың өнерін
тамашалайық.

Диана :Кіп
кішкентай балапан,

                      Алға қанат ұмтылған.

                 Көрсетем деп өнерін,

                Жақсы іске талпынған.

1-класс оқушыларының орындауында «Шалқан»
ертегісі.

1-класс оқушысы:
Ақпыз, қара, сарымыз,

                                  Ағайынбыз
бәріміз.

                                 Бақытты елде
туған соң,

                                 Шырқалады
әніміз.

Мейрам : 2 класс
оқушыларының орындауында  «Мақта қыз бен мысық» ертегісі

Диана:  Үйретеді
еңбекке
Үйретеді білімге
Үйретеді әуенге
Таза болып жүруге
Бір-бірімен сыйласып
Татумыз біз бәріміз
Бал достықтың ұясы
Біздің айтар әніміз.

Ән: «Әрқашан күн
сөнбесін»

Мейрам : Диана,
сен осы «Жеті лақ» ертегісін оқыдың ба?

Диана : Әрине
оқыдым. Ол ертегіде қасқырдың мейірімсіздігі туралы айтылған.

Мейрам : Олай
болса,  3-класс  оқушылары «Жеті лақ» ертегісін көпшілікке ұсынады. Бірге
тамашалайық.

Диана : ән «Қошақаным»

Мейрам : Кезек 4- класс оқушыларының орындауындағы «Жыл басына таласқан
хайуанаттар» ертегісіне келді. Қарсы алыңыздар
 Мұғалім:Қымбатты бүлдіршіндер! Қазір сендер өздеріңнің қаншалықты
кітапқұмар екендіктеріңді көрсетуге тиістісіңдер. Ол үшін оқушылармен бірнеше
жұмыс жүргіземіз. Жауап берген оқушы әрине, сыәлық алады.
1-ші кезең: «Кейіпкерлермен сырласайық» деп аталады.. Бүгінгі
көрсетілген ертегіден үзінділер оқылады. Оқушылар бұл қай ертегіден
оқылған үзінді екенін тауып, ертегінің атын атаулары керек.

1. Жіңішкертіп дауысын,

Алдап соққан лақтарды.

Алданған көп бауырын,

Пештегі лақ құтқарды. Бұл қай ертегі? (Жеті
лақ)

2. Еңбегі ол атайдың

Ала жаздай баптаған.

Көмекке бәрін шақырып,

Жерден оны шаққа алған. ( шалқан)

3. Құйрығынан айрылып,

Қатық іздеп мол кеткен.

Қас жауы оның құтқарып,

Мақсатына ол жеткен. ( Мақта қыз бен
мысықтағы мысық және тышқан)

4.  Мен болам деп – жыл басы,

Бар жануар таласты.

Өркешке мінген хайуан,

Көрді күнді алғашқы. ( тышқан)

Жүргізуші :Өте
жақсы. Сендердің ертегілерді қызығып, ықыласпен тыңдағандарың шынымен-ақ
көрініп тұр.
Ойынымыздың екінші кезеңі: «Мен қай ертегіденмін» деп аталады.
Кітапханашы:. Кәнеки, балақайлар, енді біз осы ертегілердің мына
қаптан шыққан  өз заттарын өздеріне қайтарып беруге көмектесейік. (қаптың
ішінде шалқан, жұмыртқа, қасқыр, түйе суреттері болады)
               1.шалқан

2. Жұмыртқа — Мақта қыз бен
мысық

3. қасқыр

4. түйе
Мұғалім: Саяхат – ойынымыздың 3 кезеңі «Ой-өрісті сергітейік» деп
аталады. Мына сұрақтардың жауабын дұрыс тапқан балаға сыйлықберіледі.
1. Шалқанды не себепті атай суыра алмады?
Жауабы: ол үлкен
2. «Мақта қыз бен мысық ертегісінде» мысық неліктен құйрығынан айрылды?
Жауабы: ол уақытында келмеді
3. «Жеті лақ » ертегісіндегі мейірімсіз аңды тап.Жауабы: қасқыр
4. «Мақта қыз бен мысық» ертегісінде мысыққа кім көмектесті? Жауабы: Тышқан
5. «Жыл басына таласқан хайуанаттар» ертегісінде тапқырлық көрсеткен
хайуанат?
Жауабы: тышқан
Саяхат-ойынымыздың қортындысын жариялау.
Жүргізушілер: 4 клас оқушыларының орындауында ән «»
Қазылар алқасы жеңімпаз топты анықтап, марапаттайды.

Сабақтың мақсаты. Балаларға ертегілер туралы түсінік беру. Ертегі кейіпкерлерін қонаққа шақыра отырып,қиялы мен қабілетін жетілдіру. Балалардың сөздік қорын, байланыстырып сөйлеуге дағдыландыру. Балаларға жағымды, жағымсыз қасиеттерді айыра білуді үйрету. 
Тәрбиелігі: Өзара сыйласып, достық қарым-қатынаста болуға, біреуге қызғанып қарамауға, бірін-бірі құрметтеп, үлгі тұтуға тәрбиелеу. 
Технологиясы: «Тәй-тәй» технологиясы
Қойылымның кейіпкерлері: Ертекші, шал, кемпір, бауырсақ, қоян, қасқыр, аю, түлкі. 
Көрнекілігі: тақта, орман, орманды мекендеген аңдар, ағаштар. 
Сәлем, сәлем, басым!
Сәлем, сәлем, көзім!
Сәлем, сәлем, бетім!
Сәлем, сәлем, тісім!
Сәлем, сәлем, балалар!
Сәлем, сәлем, апайлар!
Ертегі- халқымыздың ертеден бері келе жатқан мәдени мұраларының бірі, ауыз әдебиеті. Ертегіні мазмұнына қарай, әр алуан ерекшеліктеріне қарай бір неше түрге бөлуге болады. 
—         жануарлар жайында (суреті, немесе кітабын көрсету) 
—         қиял-ғажайып ертегілер 
—         шыншыл ертегілер 
Ертегіден халқымыздың тұрмыс-салтын, әдеп-ғұрыпын білеміз. 
Онда шындық оқиға мен қиял-ғажайып оқиға аралас келіп отырады. 
— Біз бүгінгі тіл дамыту сабағында ертеден келе жатқан «Бауырсақ» ертегісімен танысамыз. 
— Күнделікті сабақта осы уақытқа дейін көп ертегілермен таныстық. Қане, қандай ертегілер естеріңде қалды? (Балалар 2-3 сөйлемнен ертегілер айтады.) 
Балалар, ертегі не жайында? 
— Балалар, сабағымызға ертегі кейіпкерлері қонаққа келіп отыр екен. 
Әуен естіледі (сол кезде балалар бір жерге жиналып, ертегі кейіпкерлеріне айналып кетеді). 
«Бауырсақ» ертегісінің сахналық қойылымы: 
Тәрбиеші: 
Құрметті қонақтар! Ертегілер еліне қош келдіңіздер! І-ші сәбилер тобының тәрбиеленушілерінің қиалынан туындаған «Бауырсақ» ертегісін тамашалаңыздар.  
Тәрбиеші
Кемпір мен шал болыпты. Бірде шал жалынып: 
Шал 
—         Кемпір-ау, маған бауырсақ пісіріп берсеңші. 
Кемпір 
—    Неден пісірейін? Ұн жоқ қой! 
Шал 
—         Әй, кемпірім-ай ! Қойманың түбін қырнап көрсең ғой бауырсақтық ұн табылып қалар. 
Тәрбиеші
Кемпірі солай істейді: қойма түбін қырып-қырнап екі уыс ұн табады да, қаймаққа шылап, қамыр илеп, бауырсақты майға пісіріп, терезе алдына суытқалы қояды. 
Жата-жата жалыққан бауырсақ терезе алдынан үйдің іргесіне домалап түседі, іргеден көгал үстіне домалайды, көгалдан жылжып жолға жетеді. Одан әрі жолмен зырлай жөнеледі. Бауырсақ жолда зымырап бара жатса, қарсы алдынан қоян шыға келеді. 
Қоян 
Бауырсақ! Бауырсақ! Мен сені жеп қоямын! 
Бауырсақ 
Жоқ, сен мені жеме, саған қандай өлең айтып берер екем, онан да соны тыңда. 
Тәрбиеші
Қоян құлағын түреді, ал бауырсақ әнге басады:   
Бауырсақ 
Әжей қойма қырнаған, екі уыс ұн жинаған. 
Балқаймаққа шылаған, пісіріп маймен сылаған. 
Суытып та сынаған, бауырсақпын зулаған!        
Атайдан да құтылдым, әжейден де құтылдым. 
Қоян 
Қоян: -қой, бауырсақ сенің өленің жақсы сен одан да менің тапсырмамды орында . Ал балалар қояннан бауырсақты құтқарып сұрағына жауап берейік. 
 Қоянның тапсырмасы: 
-Ұн неден алынады ? (Бидайдан) 
Бауырсақтың түсі қандай? (Сары.) 
 Тәрбиеші
Бауырсақ жалғыз аяқ жолмен келе жатса, оның алдынан қасқыр шыға келіп: 
Қасқыр 
Бауырсақ! Бауырсақ! Мен сені жеп қоямын! 
Бауырсақ 
— Сен мені жеме, мен саған өлең айтып берейін. 
Тәрбиеші
Бауырсақ әндете жөнеледі 
Бауырсақ 
Әжей қойма қырнаған,екі уыс ұн жинаған. 
Балқаймаққа шылаған, пісіріп маймен сылаған. 
Суытып та сынаған, бауырсақпын зулаған!        
Атайдан да құтылдым, әжейден де құтылдым. 
Қояннан да сытылдым, қасқыр, сенен құтылу 
Қиын емес бұл маған 
Қасқыр 
—    жоқ, бауырсақ, өлеңің керек жоқ сен менің тапсырмамды орында. 
Қасқырдың тапсырмасы: Ал, балалар, қояннан бауырсақты құтқарып  алдық, енді қасқырдың сұрағына жауап берейік. 
1. берілген сөздерді буынға бөл: алмұрт, бала, машина, қалам. 
Тәрбиеші
Бауырсақ орман ішімен домалап келе жатса оған аю қарсы шығады.   
Аю 
—         Әй , бауырсақ ! Мен сені жеп қоямын! 
Бауырсақ 
— Сен мені жеме, мен саған өлең айтып берейін. 
Әжей қойма қырнаған, екі уыс ұн жинаған. 
Балқаймаққа шылаған, пісіріп маймен сылаған. 
Суытып та сынаған, бауырсақпын зулаған!        
Атайдан да құтылдым, әжейден де құтылдым. 
Қояннан да сытылдым, қасқырдан да құтылдым, 
Маймақ, сенен құтылу, қиын емес бұл маған! 
Аю 
  Аю: Әй, балалар, балалар! 
        Менде қызық ойын бар, 
        Ал ықылас қойындар 
        Кәне, тәртіп сақтайық, 
        Мен берген тапсырманы, 
        Бұлжытпай орындайық. 
Аюдың тапсырмасы: Ұннан жасалатын тағамдарды ата: Бауырсаққ. Нан. Торт. Печенье. Бәліш. Түрлі макарон өнімдері. 
Тәрбиеші
Осылай бауырсақ әрі қарай домалай жөнеледі. 
Түлкі 
-Амансың ба, бауырсақ! Көргендерге ұнайды, жүзің қызыл шырайлы! 
Тәрбиеші
Бауырсақ мақтағанға мәз болып, өлеңін айта бастайды. Түлкі болса құмарта тыңдаған боп, қыбырын білдірмей,бауырымен сырғып, жақындай береді. 
Бауырсақ 
Әжей қойма қырнаған, екі уыс ұн жинаған. 
Балқаймаққа шылаған, пісіріп маймен сылаған. 
Суытып та сынаған, бауырсақпын зулаған!        
Атайдан да құтылдым, әжейден де құтылдым. 
Қояннан да сытылдым, қасқырдан да құтылдым, 
Аюдан да сытылдым, түлкі, сенен құтылу 
Қиын емес бұл маған!   
Түлкі 
—    Оңай құтала алмасың, менің тапсырмамды орында 
Түлкі : (қолында бір бума қағаз). Онда менің жұмбақтарымды шешіп көріңдер. 
     1.  Қыста ақ, 
          Жазда сүр. 
                     (қоян) 
  2.Қорбаң- қорбаң етеді, 
Орманда ол жүреді (аю) 
  3.Орманда тұрады, өзі бір қу, 
Жүрген жері айқай-шу. 
                          (түлкі). 
  Түлкі бауырсақты бас сап жейіндеп жатқанда, балалар айғайлап жібереді. 
Балалар: -жоқ, қу түлкі олай болмайды біз сенің тапсырмаларынды түгел орындадық. Сен бауырсақты жей алмайсың деп бауырсақты алып кетеді. 
Түлкі ештене істей алмай жөніне кете береді. 
Ал балалар, бауырсақты жетектеп ата мен әжеге келеді. 
Тәрбиеші
Әже келе жатқан Тәуелсіздіктің 21 жылдық мерекесіне арнап 21 бауырсақ пісіріп, дастарқан жасап қойыпты. 
Әже: Кәне, балалар, қонақтарға да беріңдер бауырсақтан жеңдер, (отырған қонақтарға бауырсақ ауыз тигізу).    
Қорытындылау: 
— Балалар ертегі сендерге ұнады ма? 
Ертегінің мазмұны не жайында екен? Ал, енді балалар, ертегідегі жағымды және жағымсыз кейіпкерлерді айыру үшін мынадай тапсырмалар орындайық. 
Неліктен бұл жерде аю, қасқыр, жағымды кейіпкерлерге жатады? (Өйткені олар бауырсақты жеген жоқ.) 
— Өте жақсы! 
— Ал, түлкі ше? 
-Түлкі қу, айлакер. 
Жағымды-Жағымсыз 
Балалар, бауырсақ неден жасалады? (Ұннан) 
-Ұн неден алынады? (Бидайдан) 
 Тәрбиеші: Бауырсақтың түсі қандай? 
Бауырсақ: Сары. 
Тәрбиеші: Бауысақтың пішіні қандай? 
Бауырсақ:  Домалақ, шеңбер. 
Ұннан жасалатын тағамдар: Бауырсақ. Нан. Торт. Печенье. Бәліш. Түрлі макарон өнімдері. 

Тақырыбы: «Ертегілер еліне саяхат»
Мақсаты:
— ертегі кейіпкерлері туралы білімдерін кеңейту;
— ойлау, қайта жаңғыртып еске түсіру арқылы қиялдай білуге үйрету;
— ертегілер арқылы балаларды адамгершілікке, мейірімділікке және адалдыққа, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу;
— қиялдау, мәнерлеп сөйлеуге баулу, шығармашылық қабілетін дамыту.
Сөздік жұмыс: ғажайып, сиқырлы, құм қалашығы.
Билингвалды сыңары: ғажайып — удевительный, сиқырлы – волшебный.
Заттық — дамыту ортасы: «Ертегілер әлемі», «Ертегі ханшайымы шақырады» үнтаспасы, сиқырлы кітап, қуыршақ театры «Қарлығаштың құйрығы неге айыр» ертегісінің кейіпкерлері, ғажайып сәт Ертегі ханшайымы, құм қалашығы.
— Балалар бүгін бізге қонақтар келіпті. Қашанда қонағын сыйлайтын халықпыз. Сондықтан бірінші қонақтарымызбен жақсылап амандасып алайық.
Үлкенге де сіз,
Кішіге де сіз.
Баршаңызға құрметпен
Бас иеміз біз.
— Балалар бүгін көңіл — күйлерің қалай?
— Жақсы болса, бәріміз қосылып
«Ертегілер әлемі» әнін айтайық
— Балалар, ертегілер әлемін қандай деп ойлайсыңдар?
— Ертегілер елінде кімдер тұрады?
— Қандай жағымды жағымсыз кейіпкерлерді білесіңдер?
— Ертегілер бізді неге үйретеді?
Балалардың жауабы тыңдалады. Үнтаспадан тосыннан, алдын — ала жазылған Ертегі ханшайымының сөзі естіледі.
Ертегі ханшайымынын сөзі
«Сәлеметсіңдер ме, балалар,
Мен, ертегілер елінің ханшайымымын, сендер мені көрмейсіңдер, мен сендерді үнемі көріп, бақылап жүрмін, сендер ертегі тыңдағанды жақсы көреді екенсіңдер, олай болса мен сендерді ертегілер елінде күтемін.
Ертегілер еліне тек білгіштер, тапқырлар, өз ісіне ұқыпты, мейірімді, адал балаларды күтемін. Ертегілер еліне келу жолды сиқырлы кітап тауып береді.
— Кітапты жоғарыдан іздеңдер, бар ма?
— Төменнен іздеңдер, бар ма?
— Оң жақтарыңа қарандар, мұқият қарандар, бар ма?
Сиқырлы кітап топтарындағы ең үлкен гүлдін жанында — а — а — а»
Ханшайымның тапсырмасымен кітапты тауып алады
Тәрбиеші:
— Сиқырлы кітап өте әдемі екен, ашып көрейік, ашылмайды, енді не істедік?
/кітапты сілкіп, тыңдап көреді, үнтаспадан түсініксіз дыбыстар шығады, тәрбиеші түсінеді/
— Сиқырлы кітап сендерден сұрайды;
— Жеті санымен байланысты қандай ертегі білесіндер?
— Үш саны қай ертегіде кездеседі?
(Әдемі музыка әуенімен кітап ашылады)
Мұнда ертегі кейіпкерлерінің суреттері «Мақта қыз бен мысық», «Қызыл телпек» ертегілері
— Бұл қай ертегілер екен? Не көріп тұрсыңдар?
— Қараңдаршы балалар, мына суреттерде ертегі кейіпкерлерінің орны ауысып кеттіпті. Олардың орындарын табуға көмектесеміз бе?
— Жарайсыңдар, балалар.
— Ал сиқырлы кітап, балаларға тағы қандай тапсырмаларыңыз бар?
(Сиқырлы кітап тәрбиешіге айтады)
Балалар ертегілерден үзінді ойнап берсін, қалған балалар тапсын — дейді
«Бауырсақ», «Қарлығаш пен Дәуіт» ертегілерінен үзінді ойнайды
— Бұл қай ертегі?
— Ал, бұл қай ертегі кейіпкері?

Кітаптың екінші бетін ашуға дайынсыздар ма? Онда ашайық.
— Балалар, мына суретте ертегі кейіпкерлері сендерден жасырынып тұр, сол кейіпкерлерді іздеп табу керек.
— Бұл қай ертегілер? «Жеті лақ», «Үш торай»
/Санау, кеңістікті бағдарлау, сапасын анықтау/
— Сиқырлы кітап ертегілер елінде бізді тағы не күтіп тұр?
Тәрбиеші:
— Балалар, мына мнемотаблицада сендерге таныс ертегі бейнеленген. Сендер ертегі мазмұнын осы таблица бойынша еске түсіріп, айтып беріңдер.
Балалар «Сараң аю» ертегісін айтып береді
(Сиқырлы кітап тек тәрбиеші түсінетін тілмен ертегі көруге шақырады)
Ертегі тамашаламас бұрын бойымызды сергітіп алайық
Сергіту сәті
Қуыршақ театрынан «Қарлығаштың құйрығы неге айыр?» ертегісі көрсетіледі.
— Ертегі сендерге ұнады ма?
— Біз тамашалаған ертегі қалай аталады?
— Ертегідегі қай кейіпкер ұнады?
— Айдаһар қандай?
— Маса не істеді?
— Қарлығаштың құйрығы неге айыр болған?
— Бұл ертегіде қарлығаш қандай екен?
— Сендер де сол қарлығаш сияқты мейірімді, батыл болғыларын келеді ме?
— Бұл ертегіден біз не үйрендік?
Дұрыс айтасыңдар балалар, кіп — кішкентай қарлығаш өзінен қанша үлкен айдаһардан қорықпай оған қарсы шығып, зұлымдықты болдырмай жеңіп шықты.
Сендер де, әрқашан бір — біріне көмектесіндер, бір — бірлерінді ренжітпендер, бір — бірлеріне, үлкендерге жақсылық жасай біліндер.
Мейірімді, адал болындар.
Ертегі ханшайымы кіреді
Сәлеметсіздер ме, балалар?
— Ертегілер елі сендерге ұнады ма?
Мен де сендердің сырттарынан қарап, риза болып тұрдым. Қандай білімді, алғыр, мейірімді жақсы балалар екенсіңдер. Менің тапсырмаларымды да дұрыс орындадыңдар.
— Мен сендерді құм қалашығына шақырамын, өздеріне ұнаған ұсақ ойыншықтармен «Ертегі елін» жасандар
— Құм қалашығында ойнауды білесіндер ме?
Әр баланын қасына барып;
— Қандай ертегі құрастырдың?
— Сендердің ертегілерінде құстар қандай?
— Неге аңдар суда жүзіп жүр?
Жетекші сұрақтар қойылады
Ертегі ханшайымы балаларды мадақтап, үлкен ертегі кітабын сыйлайды, қоштасып кетеді.

Тақырыбы:   «Ертегілер елінде»

Мақсаты: білімділігі: Оқушыларға ертегіні суреттеп, сахналап қою. Мән-мағынасын ашу. Халық ауыз әдебиеті шығарма кейіпкерлерінің істеріне баға беріп, өз көз қарастарын білдіруге үйрету.

дамытушылығы: Оқушы бойындағы адамгершілік қасиеттерді дамыту, логикалық ойлауын және шығармашылық қабілетін дамыту.

тәрбиелігі: Эстетикалық талғам мен эстетикалық мәдениетін қалыптастыру; ертегі арқылы адамгершілік, достық, мейірімділік, еңбексүйгіштік қасиеттергетәрбиелеу. Жақсыдан үйреніп, жаманнан  жиренуге бейімдеу.

Көрнекілігі: слайд, тақырып жазылған плакат, ертегілерге қажетті жабдықтар

Шарты: Әр сынып ертегіден көрініс көрсетіп, сахналайды.

Шараның барысы: І. Кіріспе сөз:

• Құрметті ата-аналар, ұстаздар, оқушылар! Барлығыңызда бастауыш сынып апталығында оздырылғалы отырған « Ертегілер елінде» атты шарамызға қош келдіңіздер! Ертегі  — балалардың қиялын шарықтататын, балалық шақты елестетіп, келешекке сеніммен қарауға тәрбиелейтін  ауыз әдебиетінің бір түрі. «Ертегі» деген ат ертеде, ерте күндегі деген сөздерден туған. Кейде «ертек» деп те айтылады. Әрқайсымыз балалық шағымызда таңғажайып сиқырға толы ертегілерді оқыдық. Ертегілер-тұнып тұрған қиял-ғажайып: жануарлар, жәндіктер адамша сөйлеседі, батырлар жау әскерімен ғана емес, айдаһарлармен, жын-перілермен шайқасады.

• Бүгін 1-4 сынып оқушылары өздерінің дайындаған ертегілерін  біздің алдымызда сахналап көрсететін болады.  Олай болса «Ертегілер елінде» атты шарамызды бастауға рұқсат етіңіздер.

Көрермендерге сұрақтар:

1. Қандай ертегілерді білесіздер?

2. Ертегілер неше түрге бөлінеді? /тұрмыс-салт, қиял-ғажайып, шыншыл./

3. Өзің білетін ертегі кейіпкерлерін ата?

4. Ертегілер қалай басталады? /«Баяғы өткен заманда бір шал мен кемпірдің ……. болыпты» немесе «Ерте, ерте, ертеде, ешкі жүні бөлтеде» деп те басталады./

5. Ертегілер қалай аяқталады? / Ертегі үнемі жақсылықпен аяқталады. «сөйтіп мұратына жетіпті»

 Жүргізуші: Балалар,  «Жұлдыз айы көркем,

Әдемі еді неткен, құстары сөйлейді,

Бұлттары билейді…» деген шумақтар нені еске түсіреді?
— Бұл әрине «Ертегілер әлемі» әні. Өлең ертегі әлеміндегі ғажайып көріністерге елес береді. Олай болса  кезекті әсем әнге берейік.

Ән: «Ертегілер әлемі». Орындайтын: 1-сынып оқушылары

Кел, көрейік ертегі,
Естіген жанды елтеді.
Талай ғажап оқиға,
Қызық сырын шертеді,- демекші алдарыңызға 1-2 сынып оқушыларын шақырамын.

1 сынып – «Шалқан» ертегісі «Маса мен аю» ертегісі

2 сынып – «Бауырсақ» ертегісі.

Көрермендерге:  «Кім білгір?»

Шарты: Сурет бойынша ертегілердің атын табу керек.

• Алдар көсе

• Ер Төстік

• Алтын балық

• Күлше қыз

• Маша мен аю

 Жүргізуші: Балдырғандар көп біледі ертегі,
Ерінбестен ертегіні шертеді.
«Ерте,ерте, ертеде» деп, бастайды,
Бірнешеуін қабат айтып тастайды, демекші ендігі кезекті 3-сыныптың оқушыларына берейік.

3 «А» сынып – «Мақта қыз бен мысық» ертегісі

Көрермендерге: «Кім тапқыр?»

Шарты: Ертегіден үзінді  және кейіпкерлер жасырынған жұмбақтар оқылады. Ертегінің атын  және кейіпкерді атау.

• «Үшінші рет салғанда,түсті, әйтеуір, бір балық.Балыққа тіл бітіп: « Жібер мені, қарт, еңбегінді жемеймін, қалауыңды айт», -деді. /«Алтын балық»/

• «Тышқан өз бойына сеніп «күнді менен бұрын ешкім көрмейді» деген түйенің өркешіне мініп алып, күн сәулесін бұрын көріп қалды. Ал аңқау түйе бәрінен де құр қалды.» Қандай ертегіден алынған үзінді? / Жыл басына таласқан хайуанаттар/

• Қу түлкі барлық балықты
  Түсіріпті бір-бірлеп,
  Түсіріп бәрін болған соң
  Түсіп қапты бүлкүлдеп.

Суатқа барып құйрықты
Кешке қарай малып қой,
Таң атарда тартасың
Балыққа жарып қайтасың./Түлкі мен қасқыр/

• «- Көкек-көкек! Қайырымды көкек! Балапандарымды жылан жейін деп жатыр, маған көмек бере гөр!» -дейді жан ұшыра.   (Қарлығыш пен дәуіт )

• «Жақсылыққа дұшпанмын.

Жамандыққа құштармын,

Тісімді жұлып, лақтырып,

Сыпырғышқа мініп ұшқанмын.

Жас емеспін, кәрімін,

Ертегінің сәнімін.» Кім туралы айтылған? / мыстан кемпір/

Жүргізуші: Еліктіріп,ертек бізді баурайды,
Қызықпасқа ешбір лажың қалмайды – дей отырып, ендігі кезек 4-сынып оқушыларында.

4 «А» сынып- «Алдар көсе мен Шық бермес Шығайбайдың кездесуі»

Қорытынды: Құрметті жас достар, ертегілердің тілі көркем, қарапайым, түсінікті жеңіл келеді. Сондықтанда ертегілер сендердің қиялдарыңа қанат бітіріп, армандарыңды асқақтатады, қайратты істерге құлшындырады. Шешен сөйлеуге, өз ойларыңды әдемі баяндауға үйретеді. Тіл құдіреті сені небір құпия сырлар әлеміне жетелейді, көзіңді ашып, кереметтерді танытады. Халық ертегілерін сүйе біл, сүйсіне оқы, одан тіл үйрен, мәнін, мазмұнын аңғар!Жақсы қасиеттерін бойға сіңір!  Өйткені ертегі саған өмір бойы адал серік бола алады.

Қатысқандарыңызға рахмет! Сау болыңыздар!

Ақтүйесай орта мектебі

Тақырыбы:

Ертегілер әлеміне саяхат

Өткізген: Айтжанова М.Б.

2016-2017о.ж.

Тақырыбы: Ертегілер еліне саяхат

Мақсаты: Балаларды кітап оқуға қызықтыру, оны таза ұстауға
үйрету; кітаптың пайдасы мен маңыздылығын ұғындыру мектеп
кітапханасымен таныстыру.

Көрнекілігі: кітап көрмесі, кітап туралы қанатты сөздер,
слайдтар.

Жүргізуші: Құрметті ұстаздар, ата-аналар, бірінші сынып
оқушылары. Бүгінгі бірінші сынып оқушыларына мектеп кітапханасымен
таныстыру мақсатында өткізілгелі отырған

« Ертегілер еліне саяхат» атты ертеңгілігімізге қош келдіңіздер!

Қуан, шаттан, алақай,

Қуанатын күн келді,

Күліп шықты күн бүгін.

Қайырлы таң, қайырлы күн.!

Тамаша болсын бүгінгі күн!.

Кітап — ол ең жақын дос, егер сен оны шынымен жақсы көрсең ол
сені қуантады.

«Кітап — ақылына ақы сұрамайтын алтын қазына».

Білесің бе кітап білім ұясын,

Келсең мұнда, өмірге азық жиясың.

Оқып біліп, зерттеп көріп санаңа,

Терең білім, ой маржанын құясың.

Дейді ойшылдар «Кітап- білім бұлағы».

Кітапхана — сол ойшылдар тұрағы.

Көп үйреніп, көп оқыған баланың

Анық тағы білімпаз болып шығары.

1-оқушы:

Адамның досы — кітап, өмір кілті.

Тең келмес оған жиған дүние мүлік.

Ақылшы, жанға серік жол бастаушы,

Асыл ой қазынасы, өмір көркі.

2- оқушы:

Тұрады басын құрап әріп неден,

Басталған білім басы Әліппеден.

Қарасаң шалқар теңіз түпсіз мұхит,

Оқысаң кітап сырын ашып терең.

3- оқушы:

Оқы талмай, түй санаңа, жас достар,

Сыр құямын, нұр құямын бойыңа.

Таза ұстап, оқы мені қастерлеп,

Бар білімді мен құямын миыңа.

4- оқушы:

Кітапхана — қасиетті шаңырақ,

Сенен шығар сансыз жүйрік, көп саңлақ.

Сенен шығар ғасырлардың данасы,

Сенен тарар саналарға нұр шуақ.

5 -оқушы:

Бұл — қастерлі кітапхана,

Мұнда бары кітап қана.

Ғылым іздеп келгеннен соң

Алаңдама, кітап қара.

Жүргізуші: Балалар, мектеп кітапханасын сендерге таныстыру үшін
мектебіміздің

кітапханашысы Бота апайға сөз кезегін береміз.

Кітапханашы: Сәлемтсіздер ме құрметті ұстаздар, оқушылар ! Бүгін
сіздермен бірге мектеп кітапханасына саяхат жасаймыз. Адам
баласының жер басып өмір сүрген уақытынан бүгінгі күнге дейінгі
басты үш құндылығы — Білім, Ғылым, Өнер. Ал осы құндылықтардың қыр
-сырын білуге, түсінуге қол ұшын беретін, алуан түрлі ғылыми
жаңалықтарды ашуға апаратын бірден -бір жолдың ордасы — Кітапхана.
Кітапханаға оқырмандар (оқушылар) жие келіп қажетті әдебиеттерін
жазғызып, түрлі ертегілерді оқиды , шығармашылықпен шұғылданады,
ізденеді. Мектеп кітапханасында оқырмандарға қызмет көрсету үшін
оқу залы, абонемент бөлімдері қызмет жасайды. Ал анықтамалар мен
энциклопедиялар, газет -журналдарды оқу залында отырып керегінше
пайдалануға болады. Кітапхана да кітаптар жүйе бойынша сөрелерге
орналастырылған түрлі қызықты кітаптарды сол сөрелерден табасың.
Сонымен қатар тақырыптық көрмелер жасалған. Ал сендерге арналған
бөлім « Әлемді тану ертегіден басталады» бұл бөлімнен қызыққа толы
кітаптарды алып оқуларыңа болады.

Балалар сендерге кітаптың құрылымымен таныстырып өттейін.

1. Мұқабасы

2. Беттері

3. Кітаптың не туралы екендігін түсіндіретін аннотоциялық
   анықтама.

4. Баспаның аты, шыққан жылы және авторы

5. Мазмұны.

Сендер кітапханаға келіп кітап таңдауда біз әр дайым көмек беріп
отырамыз.

Ал , енді өздеріңе арналып жасалған кітап көрмесімен
таныстырайын кітап көрмесі үш бөлімнен тұрады бірінші бөлім
«Кітаппен дос болсаң бәрін білесің», екінші бөлім «Білгенге
маржан», үшінші бөлім «Дыбысты кітаптар» бөлімінде аудио кітаптар
қойылды. Кітапханаға келіп оқу залында отырып газет-журналдар мен
кітаптар оқуларыңа болады сонымен қатар абонемент бөлімінен үйге 15
күнге кітап алуларыңа болады. Ол үшін бірінші сендерге формуляр
толтырып кітапханаға тіркейміз, тіркелген әрбір оқушы біздің
оқырмандар болады. Оларды кітапхана ережесімен толық таныстырамыз.
Кітаптың мұқабасы бүлінбес үшін сыртын қағазбен қаптап ал.

Тамақ ішіп отырып кітапты оқыма, оны ластауың мүмкін.

Кітаптың арасына қарандаш, қалам және басқа осындай нәрселер
салма, түбі жыртылады.

Кітаптың беттерін бүктеме, қыстырғыш жасап ал.

Кітап беттерін жыртпа, сурет салма, оған жазба.

Кітапты майыстырып бүктеме, бұдан оның беті жыртылады.

Кітапты таза ұқыпты ұстау керек сен кейнгі іні -қарындастарыңда,
осы кітаптарды оқиды осыны естен шығармай қолдарыңдағы оқулықтарды,
әдеби кітаптарды таза ұстаңдар. Бүгінгі «Ертегілер еліне саяхат»
атты ертеңгілігіне қош келдіңдер.

Жүргізуші:

Үлкенге де сіз,кішіге де сіз.

Баршаңызға құрметпен

Бас иеміз біз.

-Балалар бүгін көніл -күйдерің қалай?

-Жақсы болса, 3 «а» сынып оқушысы Ерболқызы Дилназдын
орындауында «Өнерге құштармын» әнін тамашалайық (бәріміз әнге
қосыламыз)

Жүргізуші:

Айтады ертегі сыр, ертегі ой,

Ертегі айтса еліктіріп балалар

Қиялға қызықтырып ертеді ғой

-Балалар, ертегілер әлемін қандай деп ойлайсыңдар?

-Ертегілер елінде кімдер тұрады?

-Қандай жағымды жағымсыз кейіпкерлерді білесіңдер?

— Ертегі қалай басталады, қалай аяқталады.

-Ертегілер бізді неге үйретеді? (Балалардың жауабы тыңдалады. )

Жүргізуші: Иә, кітаппен достассаң бәрін білесің. Бірде ұялтса,
бірде мақтайды, бүкіл әлем сырын алдыңа жайып салады.

Ал енді кішкентай біздің оқырмандарымызға арнап 4 ә сынып
оқушылары ертегіден қойылым көрсетсін бірге тамашалайық.

-Ертегі сендерге ұнадыма?

-Біз тамашалаған ертегі қалай аталады?

-Қай халықтың ертегісі?

-Ертегідегі қай кейіпкер ұнады?

(оқушылардан сұрақ-жауап алынды. Бұл ертегі орыс халқының
«Бауырсақ» ертегісі)

Жүргізуші: «Ойлан тап» Бұл бөлімде ертегіден үзінді оқылады, сол
ертегінің атын тауып айту керек.

1. — Аурумын, жүруге әлім жоқ — деп барлық аңдарға хабар
   таратты. (Арыстан мен түлкі)

2. — Мен күшті болсам, құмырсқаға ін салдырмас едім. (Кім
   күшті)

3. — Түйк бойына сеніп құр қалыпты. (Жыл басына таласқан
   хайуанаттар)

4. — Қарғажан, көмектес менің балапандарымды жылан шаққалы
   жатыр. (Дәуіт пен қарлығаш)

5. — Олай тартқылады, бұлай тартқылады, тартып алды. (Шалқан
   ертегісі)

Жүргізуші: Енді балалар 4 «ә» сынып қыздарының орындауына
«Флешмоб» биін тамашалайық

Жүргізуші: «Сұрақ -жауап» бұл бөлімде жұмбақтар жасырылады
сендер балалар жумбақтын шешуін табасыңдар.

1. Өзі ширақ, өзі қу, жүрген жері айқай-шу. (Түлкі)

2. Басы -тарақ, арты -орақ. (Қораз)

3. Өзі ащы. Біріқ, дәмді етер асты. (Тұз)

4. Шыр көбелек айналар, беліне жіп байланар. (Ұршық)

5. Бір құтыда екі түрлі су жатады, қайнатсаң мұз болып қатады.
   (Жұмыртқа)

6. Көк лағым көгенде тұрып семіреді. (Қарбыз)

7. Асты тас, үсті тас, ортасында піскен ас. (Таба нан)

8. Кіруге адам батпайды, затыңды аман сақтайды. (Сандық)

9. Қара сиырым қарап тұр, қызыл сиырым жалап тұр. (Қазан мен
   от)

Жүргізуші: Балалар енді кезекте «Кітап нені сүйеді?» ойыны. Мен
сұрақ қоямын .

• Келіссеңіздер шапалақ ұрасыздар.

• Келіспесеңіздер шапалақ ұрмайсыздар?

1. Кітап қаптағанды -ия

2. Лас қолмен ұстағанды -жоқ

3. Қар мен жаңбырға тастағанды- жоқ

4. Аялап ұстағанды — ия

5. Кітап сөрелерінде ұстағанды -ия

6. Еденде жатқанды — жоқ

7. Құрметтегенді — ия

8. Кітаппен дос болғанды — ия

Жүргізуші: Балалар рахмет сендер ертегілерді жақсы біледі
екенсіңдер, талаптарың өрлей берсін! Міне Ертегілер еліне саяхаттап
болған сияқтымыз. Енді балалар кітап оқимыз ба? Кітапханаға келіп,
кітап алып тұрамызба.? Ендеше балалар осы асыл қазынамызды оқып, үй
реніп, ойға тоқысақ еліміздің, өнегелі де ұл-қызы болатындарың
айқын. Осы шараға қатысқандарыңыз үшін барлықтарыңызға көптен көп
рахмет. Келесі кездескенше күн нұрлы болсын — дей келе бүгінгі
ертеңгілігімізді 4 «ә» сынып оқушысы Сақтаған Қарақаттың
орындауындағы «Ертегілер әлемі» атты әнмен аяқтаймыз. Қош сау
болыңыздар!

А Н Ы Қ Т А М А

Қызылорда қаласы

№253 орта мектебі 27.02.2016 жыл

Тақырыбы: «Ертегілер еліне саяхат»

(1-сынып оқушыларын мектеп кітапханасымен таныстыру ертеңгілігі
)

Мақсаты: Балаларды кітап оқуға қызықтыру, оны таза ұстауға
үйрету; кітаптың пайдасы мен маңыздылығын ұғындыру мектеп
кітапханасымен таныстыру.

Көрнекілігі: кітап көрмесі, кітап туралы қанатты сөздер,
слайдтар.

Ертеңгіліктің өтілу барысы:

1.Ертеңгілігімізге 4 «ә» сынып оқушылары қатысып, кітап туралы
өлеңдер оқыды.

2. Кезек мектеп кітапханашысы А.Сейдахметова апайға берілді.
Апай бүгінгі біздің кішкентай оқырмандарымызға арнайы дайындалған
кітап көрмесімен таныстырды. Көрме «Әлемді тану ертегіден
басталады» деп аталды. Кітап көрмесі үш бөлімнен тұрды. Әр бөлімге
жеке-жеке тоқталып, бүлдіршіндерге толық мағлұмат берілді. Сонымен
бірге кітапханаға келген кезде оқырманға көрсетілетін қызмет
түрлерімен де таныстырып өтті.

3. Мектебіміздің 3а сынып оқушысы Ерболқызы Дилназ «Өнерге
құштармыз» әнінен бүгінгі кішкентай оқырмандарға әннен шашу шашты.

4. Кітапхана оқырмандары 4 ә сынып оқушылары олрыс халқының
«Бауырсақ» ертегісінен қойылым көрсетті.

5. «Ойлан тап» бөлімінде ертегіден үзінділер оқылды, оқушылар
сол ертегінің атын тауып айтты.

6. Бір топ қыздардың орындауында «Флешмоб» биі орындалды.

7. «Көк сандық» атты сөз жұмбақ шешу бөлімінде оқушылар
жұмбақтар шешті.

8. «Кітап нені сүйеді?» атты сергіту сәті болды.

9. 4 ә сынып оқушысы Сақтаған Қарақаттың орындауында «Ертегілер
әлемі» әні орындалды.

10. 1-сынып оқушыларын мектеп кітапханасымен таныстыру
ертеңгілігін мектеп директорының тәрбие ісі жөніндегі орынбасары
Жалғасбаев Әбілқасым ағай қортындылап оқушыларға кітаппен дос
болсаңдар өскенде жақсы азамат боласыңдар, сондықтан көп кітап оқып
білімді де сауатты ұрпақ болу керектігін айтып өтті.

Мектеп кітапханашысы А. Сейдахметова бүгінгі ертеңгілігімізге
атсалыса қатысқан 3-4 сынып оқушыларына, кітапхана оқырмандарына
үлкен рахмет айта отырып, кітапханаға келіп көбірек кітап оқуға
шақырды. Ертеңгілік соңы естелік суретке түсумен аяқталды.

Төрайымы: А.Сейдахметова

Хатшы: А.Жолаева

Сабақтың тақырыбы: «Ертегілер еліне саяхат»
Мақсаты: Балаларға ертегіні көңілді
қабылдауға үйрету, сахналап беруге талпындыру,
кейіпкердің мінез — құлқын сезіндіру, есте сақтау
қабілеттерін қалыптастыру. Ойлау, есте сақтау, еске
түсіру қабілеттерін қалыптастыру, ауызекі сөйлеу тілін
дамыту. Адам бойына жат қасиет тілазарлықтан аулақ болып,
кешірімді болуға тәрбиелеу.
Сабақтың түрі: ертегі еліне саяхат
Әдіс – тәсілдері: әңгіме, түсіндіру,
сұрақ – жауап, ойын, практикалық.
Көрнекілігі: ертегі кейіпкерлері суреттері, кеспе әріптер,
интерактивті тақта.
Сабақтың барысы:
Балаларды шеңберге
тұрғызу.
Шаттық шеңбері:
Үлкен шеңбер
құрайық,
Алақанды ұрайық.
Күлімдесін күн де,
Күлімдейік бізде.
Алақанды ашайық,
Күннің нұрын шашайық.
Таза ауаны салайық,
Жүрек жылуын сыйлайық
Енді бәрін қонақтарға сыйлайық.
Жұмбақ:

Бұлттар төніп, жерге төгіліп,
Дымқыл тұман басады.
Шөп сарғайып, өңі тайып,
Дала нұры қашады.
Ойнай алмай,
Денең мұздап тоңады
Бұл қай мезгілде болады?
Балалар: Күз
мезгілінде.
Сұрақ — жауап:
Тәрбиеші: Дұрыс, балалар. Ал қазір қандай жыл мезгілі?
Балалар: Қазір күз мезгілі.
Тәрбиеші: Балалар күз деген сөзді қос тілде айтайықшы. Күз — осень.
Тәрбиеші: Күз  мезгілінің ерекшеліктерін айтып беріңдерші.
Балалар: Күзде күн салқын болады, жаңбыр жауады.
Тәрбиеші: Күз мезгілінде неше ай бар?
Балалар: Күз мезгілінде үш ай бар. Қыркүйек, қазан, қараша

Тәрбиеші: Қазір қандай ай?
Балалар: қыркүйек
 айы.
Тәрбиеші: Күз мезгілі туралы тақпақ білесіңдер ме?
Тақпақ:  Аян

Жайдары
күз,жомарт күз,

Аяулы
күз,алтын күз.

Дәнге толы
кең далам

Дариядай шалқып жүр.
Тәрбиеші: Жарайсың, өте ақылды
екенсің.
(Тәрбиеші қараңдаршы балалар бізге хатшы хат әкеп тастапты)
Тәрбиеші: Кәне, ашып оқиық. Кімнен екен?
Хатты ашып оқиды: Сәлеметсіңдер ме! Мен Машамын. Мен туралы ертегілерден естіген боларсыңдар. Мен, күзгі орманға серуендеп барғанмын. Ал мені Күз ханшайымы ұстап, өзінің қарлы үйіне қамап қойды. Мұнда өте салқын. Үйіме барғым келеді. Атам мен әжемді сағындым. Мені құтқарыңдаршы!!!
Тәрбиеші: Машаны құтқарамыз ба? Күзгі орманға барамыз ба? Ертегілер әлеміне енеміз бе?
Балалар: Иә!!!
Тәрбиеші: Ендеше, бәріміз автобуспен Күзгі орманға барамыз. Кәне, кеттік!
(«Ертегілер» әні қосылып, безендірілген күзгі орман алаңқайындағы орындықтарға барып отырады)
Тәрбиеші: Балақайлар, міне бізде күзгі орманға келіп қалдық.
Зал іші орманға безендірілген.
Тәрбиеші: Күзгі орман әдемі ме?
Балалар: Ия!
(Осы кезде Күз ханшайымы залға алаңқайға кіріп келеді)
Күз ханшайымы (ашулы дауыспен айтады)
Кім кім менің жапырақты патшалығыма келген?
Тәрбиеші: Балалар, кәне, Күз ханшайымымен амандасайық.
Балалар: Сәлеметсіз бе!
Күз ханшайымы:, біз Машаны іздеп жүрміз.
Күз ханшайымы: Ха ха ха! Жалғыз өзі орманда серуендеп жүр екен. Мен оны үйіме кілттеп қойдым. Енді ол менің үйімді жинап, маған жапырақтан  дәмді тағамдар пісіреді.
Тәрбиеші:
Балалар, орманда немесе көшеде жалғыз серуендеп н/е ойнап
жүруге бола ма?
Балалар: Жоқ.
Тәрбиеші: Күз ханшайымы, Машаны
кешірші, оны жіберші, ол кішкентай қыз ғой. Атасы мен әжесі
жылап жатқан болар.
Күз
ханшайымы:
Ммм, егер сендер менің тапсырмамды орындай алсаңдар, жіберемін.
Тәрбиеші: Балалар тапсырмасын орындаймыз
ба?
Балалар: Иә!
Бірінші тапсырма: «Жұмбақтар
жасыру»
Ж. Айлан:
Суда мұз бар, Жерде қар бар,
Боран боп соғады, Бұл қай
мезгілде болады? (Қыс)
Жалт — жұлт етеді,
Ұстасаң еріп кетеді. (Қар)
Қ. Ерсұлтан:
Қыста ғана болады,
Ұстасаң қолың
тоңады. (Қар)
Қолы жоқ сурет салады,
Тісі жоқ тістеп алады. (Аяз)
(Жұмбақтың жауабын
тапқан сайын, тақтадағы жабық тұрған
шалқанның суреті ашылады)
Тәрбиеші: Балалар ненің суреті шықты?
Балалар: Шалқан ертегісінің суреті шықты.
Қыс ханшайымы: Дұрыс, ендеше келесі
екінші тапсырма. «Шалқан» ертегісін сомдау.
Тәрбиеші: Балалар, шалқан ертегісін
үстел үсті театры арқылы сомдаймыз. Кәне ертегілермен
айтыңдар, қай кейіпкерді сомдайсыз.(Автор ата, әже, немере,
қыз, күшік, мысық, тышқан)
Тәрбиеші: Жарайсыңдар, балалар!
Ертегіні өте жақсы сомдадыңдар. Балалар шаршаған
боларсыңдар, кәзір серігіп алайық.
Сергіту сәті:

Алтын сары,қызыл,көк…

Алуан алуан
жапырақ

Күзгі бақта күлімдеп,

Көз тартады атырап.
Күз
ханшайымы: Жарайсыңдар, ал сендер ертегілерді білесіңдер ме?
Балалар: Ия!
Үшінші тапсырма: «Ертегінің атын
тап?»
Магнитті тақтадағы көрсетілген
ертегі суретіне қарап, қай ертегі екенін айту керек.
Күз ханшайым: Жарайсыңдар!
Ертегілерді жақсы біледі екенсіңдер, рахмет!
Төртінші тапсырма мына
жұмбақты шешкенде белгілі болады:
Қашып кеткен атадан,
Қашып кеткен әжеден.
Орманда кеше
жүр еді,
Домалап шықты алдымнан. (Бауырсақ)
Төртінші тапсырма: «Бауырсақ»
ертегісін шарлар арқылы сомдау.(Шарға кейіпкерлердің суреті
жапсырылады, балалар қолдарына ұстап ойын түрінде сомдайды)
Ата, Әже, Бауырсақ, Қоян,
Қасқыр, Аю, Түлкі.
Тәрбиеші: Керемет, балалар, өте
жақсы сомдадыңдар!
Бесінші тапсырма: назар аударайық. Жеке
жұмыс:
«Лақтарды дұрыс жол тап» («Жеті
лақ»ертегісі бойынша).
Шарты:
Лақтарды анасына апаратын жолдың үстінен сызып батыр. Егер
жолдан қателессең, лақтар қасқырға барып,
қасқыр лақтарды жеп қояды. (Балалар үстел жанына
барып сызады)
Күз ханшайымы:
Жарайсыңдар, қандай ақылды балаларсыңдар.
Тапсырманың бәрін жақсы орындадыңдар. Ендеше мен Машаны
босатайын. (Зал ішіне орманға Машаны лестіріп келеді).
Маша: Рахмет, сендерге балалар! Сендер
көмектеспегенде не істер едім. Тоңып қамауда жүрер
едім. Күз ханшайымы сізге де рахмет. Мен енді үйімнің
қасынан ешқайда кетпеймін. Балалар сендерде орманға,
көшеге жалғыз ойнап шықпаңдар жарай ма? Менің
сендерге сыйлығым бар еді орман арасынан адасып жүргенде көптеген
құлпынай жинап алып едім апайларыңа берейін, апайларың
топ ішінде өздеріңе таратар. Мен атам мен әжемді
сағындым, үйіме қайтайын. Сау болыңдар!
Тәрбиеші: Біздің қайтатын
уақытымыз болды. Күз ханшайымы, балаларға, енді ұрынба,
сау бол!
Балалар: Сау болыңыз, Күз ханшайым!
Тәрбиеші: Балалар, автобуспен
балабақшаға қайтайық.
(Бәрі бірінің артынан бірі
жүріп қайтады)
Қорытынды: Сұрақ — жауап:
Біз қайда бардық?
Кімге көмектестік?
Тәрбиеші:
Осымен оқу қызметі аяқталды.
Рахмет, балалар! Қонақтармен қоштасайық.
Балалар: Сау болыңыз!

Ертегі кейіпкерлері бізде қонақта! Жинақталған сабақтарда ойын элементтерін қолдану.
Сабақтың түрі: жинақталған (көркем әдебиет, мәнерлі қозғалыс, сенсорлық тәрбие, бейнелеу өнері)
«Ертегілер бізде қонақта!»
Мақсаты: Таныс ертегі кейіпкерлерін іс — әрекеттерін меңгеру.
Кейіпкерлердің әрекеттерін көрсете білуге үйрету.
Түстерді қосу арқылы жаңа түс жасай білуге, қылқаламмен жұмыс істей білуге жетілдіру.
Қиялын дамыту, сөз белсенділігін арттыру.

Ұйымдастыру кезеңі:
Тәрбиеші балаларды ертегі тыңдауға кілем үстіне шақырады. Кітап бетін ашады. Кітап бетінде ештеңе көріңбейді, тап — таза парақтар.
Мұғалім: — Суреттер қайда? Ештеңе жоқ тек қана дөңгелектер.
Балалар алдына екі үлкен (ақ, сары) және жеті кіші дөңгелектерді қояды.
— Дөңгелектер қандай түсті?
— Көлемдері қандай?
— Қалай ойлайсыңдар бұл қай ертегі?

Сабақтың барысы:
Ал қазір бізге ертегі қонаққа келеді (ешкі киімін киініп шығу)
Әндетіп: Лақтарым шұнақтарым
Жүрсіндер қайда шырақтарым
Өрістен келді аналарың
Келіңдер маған балаларым.
Келмеді, олар көрінбейді.
— Ал сендер менің лақтарымды көрдіңдер ме?
— Жоқ олар өте қу, мүмкін түрлі-түсті үйлерге тығылып қалған шығар.
Үстел үстіне түсті шаршылар қойылады, балалар ойынға бәрі келеді.
Міне олар. Бірақ өте қорыққан сияқты. Олар қорыққанда қалай айғайлайды?
— (ме — ме — ме)
— Оларға көмектесіңдер. Үйлердің есігін жабындар.
Ойын «Лақты жасыр» өткізіледі.
Енді олар қалай көңілді ән салды (Дыбыстап көрсету)
— Сендер менің лақтарыма көмектестіңдер, енді мен сендерге ертегіні сыйға тартам.

Мұғалім: — Көлемі үш түрлі, үш қоңыр дөңгелекті алып көрсету.
— Бұл қай ертегі деп ойлайсыңдар?
— Неге? Дәлелде.
— Үлкен дөңгелек қайсысы?
— Орташасы не?
— Ал ең кішісі не?
Мұғалім қалқа артына барып ойыншық аюды әкеледі.
— Мен аюмын балқұмар
Көп ойнауды ұнатам.

Сергіту сәті: Көңілді әуенмен балалар ойыншық аю, секіріп қимыл жасайды. Музыка таусылып ол кетеді.
Мұғалім: — Енді кітапты ашып біз ертегіні оқимыз.
(тәрбиеші кейіпкер орынбасушы пішіндерді қояды).
«Түлкінің күлкісі»
— мыналарға қарап қай ертегі деп ойлайсыңдар?
— Неге?
— Бұл ертегіден қонаққа кім келсін?
Мұғалім қалқа артына барып түлкіше киініп шығады.
— Мені таныдыңдар ма?
— Мені орманда қалай атайды?
— Мені түлкі – бикеш деп айтқанды өте жақсы көремін. Менің тоным сондай әдемі. Оның түсі қандай?
— Сендер оның суретін сала аласыңдар ма?
— Сендерде қызғылт сары түс жоқ қой.
(қызыл, сары түсті араластыру керек)
Балалар тыныш әуен тыңдай отырып қағазға бояуларды араластырып дайындайды. Түлкіше кимімен тәрбиеші балаларға көмектеседі. Трафареттер пайдаланып жұмысты аяқтайды. Суреттерді қатар қояды.
Түлкі балаларды мадақтайды.