Уяв сценарий чавашла сценарий

ЧĂВАШ РЕСПУБЛИКИН ЙĔПРЕÇ РАЙОНĔНЧИ «ХУРАМАЛТИ «ВЕСНА»

АЧА САЧĔ» ШКУЛ ÇУЛНЕ ÇИТМЕН АЧАСЕН

МУНИЦИПАЛЛĂ БЮДЖЕТ ВĔРЕНТŸ УЧРЕЖДЕНИЙĔ

СЦЕНАРИСЕН «ЧĂВАШЛА УЯВ ЯНРАТĂР!»

ТЕМА «ЧĂВАШЛА ЯНРАТТАРАР»

Мероприятие 5-6 çулхи ачасем валли хатĕрленĕ

Ĕç тĕллевĕ: 

-Ачасен музыка пултарулăхне  чăващ халăх юрри-ташшисем, вайă-сăмахлăхĕсем, чăваш йăли-йĕрки урлă  кăтартса парасси. Вĕсене пĕр-пĕринпе туслă, пĕрле килĕштерсе юрлас, ташлас пултарулăхне аталантарасси.

-Чăваш фольклорĕпе, илемлĕ пуплевĕпе  малалла  паллаштарса, весене чăваш чĕлхине, чăваш халăх творчествине хаклама вĕрентесси.

-Тăван çĕр-шыва, тăван тавралăха, тăван яла юратас, атте-аннепе ватăсене хисеплес туйăма аталантарасси.

                                       Сценарин авторĕ:

                                                                  Афанасьева Тамара Васильевна,

                                                        Йĕпреç районĕн Хурамалти

                                                                   «Весна» ача сачĕн музыка ертÿçи

                                               Телефон: 89530159469

                                                                               e-mail: tam.afanasjeva2018@yandex.ru

ШУПАШКАР — 2020

Хĕрсемпе каччăсем алран-алла тытăнса чăваш кĕввипе  утса  кĕреççĕ,  çавракара тĕрлĕ хусканусем тăваççĕ. Кайран вара пĕр çур çавракана тăраççĕ.

«Илемлĕ».

Чăваш халăх юрри

( 2 хĕрача килнĕ хăнасене тĕрĕллĕ алшăлли çине хунă çавра çăкăрпа кĕтсе илеççĕ.)

1 ача: Ырă кун пултăр!

2 ача: Сывлăх сунатпăр сире, хисеплесе килнĕ, чĕннĕ хăнасем!

1 ача: Сывлăх сунатпăр та, пурсăра та пуç тайса, сире сума суса ырă салам  калатпăр!

2 ача: Салам калатпăр та, чун-чĕререн тухакан , çепĕç кĕвĕ пек илтĕнекен çавра сăмахсемпе:

1 ача: Çĕр чăмăрĕ пек анлă.

2 ача: Уйăх пек çутă.

1 ача: Хĕвел пек ăшă.

2 ача: Çаран çинчи чечек пек илемлĕ.

1 ача: Акăш тĕкĕ евĕр çемçе.

2 ача: Çăл куçĕнчен тапса тăракан тăрă шыв пек тăрă.

1 ача: Ылтăн вĕлле хурчĕн пылĕ пек пылак.

2 ача: Сар çу пек сарă.

1 ача: Кăпăш ыраш çăкăрĕн сăмсана кăтăклакан ырă шăршиллĕ ăшă салам!

2 ача: Çак çавра сăмахсем сирĕн пуçăрта ырă шухăш, малашлăх ĕмĕтсем çуратчăр, çемçе кăмăл-туйăм хускатчăр.

Харăс: Тепĕр хут сире тайма пуç!

Ачасем çăкăрсене сĕтел çине кайса хураççĕ

Ертсе пыракан: Сывлах сунатăп сире хисеплĕ ашшĕ-амăшĕсем, хисеплесе килнĕ хăнасем. Сире паянхи  Чăваш чĕлхи кунĕ ячĕпе чунтан саламлатăп. Çулсеренех аслă вĕрентекенĕмĕр, чăваш çырÿлăхне пуçарса янă И.Я.Яковлев çуралнă куна – ака уйăхĕн 25 –мĕшне – Чăваш чĕлхи кунĕ тесе паллă тăватпăр.  

Кам-ха вăл Яковлев.  Вăл – чăваш алфавитне, пĕрремĕш чăваш букварне хатĕрлекенĕ, Чĕмпĕрти чăваш шкулне уçаканĕ. Вăл —  писатель, педагог, чăваш халах просветителĕ.  Унăн кĕнекисем пире Тăван çĕршыва, тавралăха юратма, унăн илемĕпе савăнма, маттур халăхпа мухтанма вĕрентеççĕ.

Паян эпир хамăр чĕлхене сума суса чăвашла юрă-сăвă шăрантаратпăр.

3 ача: Хамăн çĕршыва саватăп, пĕтĕм чунтан юрататăп:

           Çеçке  çурнă çĕмĕрте, сывлăм ÿкнĕ уй-хире.

4 ача: Çил хумхатнă тыр-пула, хум вылянă çырана

           Тĕрлĕ тĕслĕ çеçкере хуртпа тулнă çарана.

5 ача:  Юратап чăваш çĕрне, юратап ун юррине

            Çепĕç, çемсе чĕлхине, ырă чунлă кăмăлне.

Ертсе пыракан: Тăван çĕр-шыв анне пекех пĕрре, ăна суйлама та, сутăн илме те çук. Тĕнче аслă, такам валли те вырăн пур тет  чăваш çынни, мĕн ĕлĕкрен ытти халăхсемпе туслă пурăнма хăнăхнăскер. Мĕн тĕрлĕ кăна халăх, мĕн тĕрлĕ кăна çĕр-шыв çук пулĕ çĕр çинче? Çапах та кашниншĕнех чи хакли, чи юратни – хамăр çуралса ÿснĕ çĕр-шыв, тăван   халăх, тăван ял, тăван атте-анне.      

6 ача:  Чăвашлăх сирĕнте ан чактăр, тăван çĕре чунтан юратăр.

            Мухтавла Çеçпĕл çеçкисем – Йепрес районĕн  ачисем.

7 ача:  Чăваш сăмахĕ инçе кайтăр, чăваш юррийĕ ян янратăр!

            Пехил сана, чăваш ачи! Санра çĕршывăн пуласси.

Юрă «Çĕршыва мухтав»

Кев. Г.Лискован, сав. И.Ивникан. стр.53(1)

1. Шурă, шурă çĕмĕрт çеçкере, юрă пек янрать çурхи тĕнче

Пирĕн пурнăçăмăр çавăн пек, эх! Пурăнатпăр ырлăх çĕрĕнче/2хут

1. Юр пек улмуççиллĕ садсенчен, çĕнĕ ĕç  кĕввиллĕ  хирсенчен,

Хуларан, ялтан, пур кĕтесрен, эх! Юрă çĕкленет сÿнми хĕмпе /2хут

1. Çĕршыва мухтав, мухтав сана, пирĕншĕн çуралнă самана.

Чăвашсен телейле çĕрĕнче, эх! Юрă, юрă янрĕ яланах. /2хут

8 ача: Тăван чĕлхе! Эс — манăн чун çуначĕ.
          Эс пур чухне — эп катăк мар çынран.
          Ахальтен мар чĕре вутпа çунатчĕ
          Ютра çӳренĕ майăн ăнсăртран.

9 ача: Чăваш чĕлхи – атте тымарĕ:
          Салтак утти пек тÿр сăмах
          Тăшман валли ылхан хăварĕ:
          Тăван валли тулли сăвап:
          Хăмла сăри тухать чăнах!

Чĕннĕ çĕре килме лайăх

Чаваш халах юрри

1. Утнă çулпа утма лайăх, утнă çулпа утма лайăх

Чĕннĕ çĕре килме лайăх, хирĕç тухсан кĕме лайах.

1. Хирĕç  тухсан кĕме лайăх, хирĕç тухсан кĕме лайăх.

Килех тесен ларма лайăх, килех тесен ларма лайăх.

Ертсе пыракан: Чăваш халăхе ĕçре те пултарать, ĕçлесе ывăнсан канмата та тарават. Ĕлĕкренех  чăваш халăхе ĕç хыççăн  тĕрлĕ – тĕрлĕ вăйă выляма юратнă. Вĕсем ытларах ĕçпе çыхăннă. Паллаштарар-ха сире вĕсенчен пĕрипе.

 «Каш-каш кашман вари»

Чăваш халах вăййи

1. Каш, каш кăшман вăрри, каш, каш кăшман вăрри,

Ир те пулать, каç та пулать, пĕр кăшманне к(ă)ларса çиес!

1. Каш, каш кăшман вăрри, каш, каш кăшман вăрри,

Ир пулсан та, каç пулсан та, эсĕр пире кăларас çук!

1. Каш, каш кăшман вăрри, каш, каш кăшман вăрри,

Ир те пулать, тăм та ÿкет, эпир çавах кăларатпăр.

Ачасем алран-алла тытанса тенкелсем сине ларассе.

Ертсе пыракан: Çурхи хĕвел пайăркисем, таврана ыйхăран вăратса, кăн-кăвак чечексен ырă  шăршийĕ чăннипех те чуна тыткăнлать, чуна çăмăллăх кÿрет. Сенкер тÿпере, таçта-таçта çÿлте пĕлĕт айĕнче тăри юррийĕ илтĕннĕ чух, ытти кайăксем юрă шăрантарнă чух – пирĕн мĕншĕн юрлас мар, пирĕн мĕншĕн савнас мар?

Юрă «Вăйăпа ташă»

                                                     кĕв. Г.Лисковăн, сăвви халăхăн. (стр.61).

1. Хитре Иван, вайлă  Иван пирĕн картана татаймасть, татаймасть. Эх! Татрĕ!
2. Тух-ха Иван, ташша яр-ха, эс ташлама пит ăста, пит ăста.
3. Эсĕ ташла, эпир юрлар, алăсемпе шарт çупар, шарт çупар.

10 ача: Чăвашла паян юрлатпăр, чăвашла сăвă калатпăр
            Чăвашла тум тăхăнатпăр, чăвашла та ак ташлатпăр.

Чăваш ташши.

11ача: Чăваш чĕлхи! Сана эп курнă, шаннă,  куç пек упранă халăх авалтан.
           Кунçул вучахĕнче эс кăварланнă,  чĕлхе вĕçне килетĕн чи малтан.

Вед: Халĕ малалла сире пирĕн ачасем пĕчĕк сценкăсемпе, юмахсемпе паллаштарĕç.

Сценка «Кÿршĕри пăтăрмах»

Иккĕн тавлашаççĕ, тет.

Пĕри калать:

— Пĕлĕт çинче çич çĕр çитмĕл çичĕ çăлтăр.

— Çук, тăхăр çĕр тăхăр вун тăхăр çăлтăр, — хирĕçлет тепри.

Тавлашсан-тавлашсан, çаксем çапăçсах каяççĕ.

Курши,  кусем патне çапăçнине курнипе, чупса пынă та:

— Иксĕрĕн те тĕрĕс мар! – тет. – Пĕлĕт çинче ман ĕне çăмĕ чухлĕ çăлтăр!

Лешсем çапăçма чарăнаççĕ те:

— Ăçтан пĕлен? – ыйтаççĕ унран харăсах.

— Пĕлеп! – тет куршĕ. – Ĕненмесен – ман ĕне çăмне шутлама пырăр.

Туслăх

Ватă Сантăр патне çамрăксем пынă та:

— Сантăр мучи, шур сухалăмăр, эсĕ – нумай пурăннă çын. Тем те курнă, пайтах хура-шур тÿснĕ, кала-ха, мĕн вăл çак тĕнчере чи хакли?

— Туслăх,- хуравланă мучи.

Çамрăксем татах ыйтнă:

— Чи вăйли мĕн?

-Туслăх, -тенĕ мучи.

-Чи çирĕппи?

— Туслăх.

— Юлашки ыйту,- тенĕ çамрăксем,- кала-ха, тархасшăн, мĕн япала ĕмĕрлĕх?

— Туслăх!- çирĕппĕн татса каланă Сантăр – Туслăх. – Туслăх

«Тилĕ тус»,   чăваш халăх юмахĕ.

Автор: Пĕр старик вăрмантан тилĕ чĕрĕллех тытса таврăнать те карчăкне калать:

Старик: Карчăк, манăн кивĕ çĕлĕке кăмакана пăрахса çунтарса яр.(çĕлĕкне çавăрса çапать)

Карчак: Эх, старик! Ватăлнă  майĕн ухмаха туха пуçларăн пуль. Тăхăн çĕлĕкне! (çĕлĕкне тăхăнтарать), (старик тухса каять, мишукпа тилле илсе кĕрет).

Старик: Эпĕ çĕлĕклĕх питĕ аван тир тупса килтĕм, пăх-ха, çунтарса яр çĕлĕке, —тет те мишук ăшĕнчен тилле кăларса урайне ярать.

Карчăкĕ вут хутса тăнă пулнă. Старик çĕлĕкне илет те, ухват çине тăхăнтартать

Старик : Тилĕ тус, ĕнтĕ эпĕ сана çĕлĕк тума пусатăп. Виличчен эсĕ пире пĕрре ташласа кăтарт-ха.

Автор: Старик хай çĕçĕ хăйрать. Мĕскĕн тилли карчăк çине, кайран старик çине пăхкалать. Мăнтарăн чунĕ! Пит вилес килмест пуль! Тилĕ чӳречерен вăрман еннелле вă-ă-ăрттăн пăхать.

Старик çĕçĕ хăйраса пĕтерчĕ те тилле калать:

 Старик : Ну, тилĕ тус, ташла, ташламастăн пулсан—пусатăп.

Тилĕ:  Ташласса ташлăп та эпĕ, манăн ташлама хитре кĕпе çук çавă.

Старик : Карчăк! Тилле кĕпуне пар-ха!

Карчăк: Çук, памастăп!

Старик : Пар терĕм сана!

Карчăк: Çук, памастăп !

Старик : Пар терĕм !

Автор: Карчăк тилле кĕпе тупса тăхăнтартать. Тилли ташлама хатĕрленсе ура çине тăчĕ. Хăйне хăй тăрăххăн пăхкалать.

Старик: Мĕншĕн ташламастăн тата, тилĕ тус?

Тилĕ: Ташласса ташлăп та,—манăн пуçра тухья  çук-çке.

Старик : Карчак! Тилле тухйуна пар-ха!

Карчăк: Çук, памастăп!

Старик : Пар терĕм сана!

Карчăк: Хама та кирлĕ !

Старик : Пар терĕм!

Автор: Карчăк тилле тухья  тупса тăхăнтартать. Тилли тухья тăхăнсан та çаплах ташламасть-ха. Хăйне хăй тата тăрăххăн пăхать.

Карчăкпа старик иккĕшĕ те:  Ташла ĕнтĕ, тилĕ тус, ташла, мĕншĕн ташламастăн?

Тилĕ: Ташласса ташлăп та, манăн тенкĕллĕ мăй çыххи çук-çке.

Старик : Карчак! Тилле май сыххине  пар-ха!

Карчăк: Çук, памастăп!

Старик : Пар терĕм сана!

Карчăк: Çук, памастăп !

Старик : Пар терĕм!

Автор: Карчăкпа старик тенкĕллĕ мăй çыххи те параççĕ. Тилли çаплах ташламасть.

Тилĕ:  Манăн алăра хитре тутăр çук-ха тата.

Автор: Стариккипе карчăкĕ тилĕ мĕн ыйтнине пурне те тупса пачěç те, тилли кăшт уçăлса кулкалама пуçларĕ. Старик кěсле калама тытăнчĕ, тилĕ хуллен-хуллен ташлама пуçларĕ. Çăмăлланса, çăмăлланса ташлать. Хушпу тенкисем, мăй çыххи тенкисем шăнкăртатса çеç тăраççё. Карчăкě çунакан кăмакана пăрахсах алă çупа пуçларě.

Старик: Çăмăлтарах ташла, тилě тус, ну, яра пар.

Автор: Хай те алхасса кайнă. Сиксе тăрса тилěпе ташласси анчах. Тилли тем тĕрлĕ илемлĕ, çăмăллăн ташлать. Стариккипе карчăк тĕлĕнсе хытсах кайрĕç. Тилĕ ташласа çӳрерĕ-çӳрерĕ те хăйне ăшă пулнă пек тытса калать:

Тилĕ: Алăк уççи уçăрах, кантăк хуппи уçăрах.

Автор: Хай карчăк вăр-вар алăкне, кантăкне уçса пăрахрĕ.  Карчăкпа старик савăннипе хайсем те ташлама  пуçларĕç тет. Тилĕ хĕпĕртесе кула-кула ташласа çӳрет. Тилĕ ташласа çӳрерĕ-çӳрерĕ те алăкран вăшт тухса шурĕ. Карчăкпа старик çăвара карса юлчĕç.

Карчăк: Эх, старик, старик! Пĕтĕм мул та, çĕлĕк те пĕтрĕ.

Старик: Тилли те пит чее çав! (ĕнсине хыçать)

12 ача: Тăван чĕлхе –халăхăн аваллăхĕ, 
            Тăван чĕлхе  халăхăн сумлă та телейлĕ малашлăхĕ.

13 ача: Кашни юлташ, тăван, чи çывăх тусăм ман,
            Мана кашни чун-чĕререн  «Салам» тет ирсерен.

14 ача: Пĕр тинĕс те пире уйăрас çук икке
            Юлташлăх, туслăх тĕнчере  хăватлă вăй иккен.

15 ача: Илемлĕ хĕрсем йăл кулсассăн умра,
            Хĕвел  ăшшăнрах-çке пăхать  урамра

             Юрлассăм, кулассăм, выляссăм килет

             Хытрах ал çупсассăн, ташлассăм килет.

Хĕрсен ташши

Чăваш халăх ташă кĕвви

16 ача:  Тăван чĕлхе! Эп сансăр — мĕскĕн, тăлăх,
             Эс пур чух — манăн кăкăрта кăвар.
             Эс пур чухне çеç вилĕмсĕр ман халăх,
             Ун чух ун çут пуласлăхĕ çук мар.

Юрă «Çĕмĕрт çеçки çурăлать»

Чăваш халăх юрри

Ачасем картана тăрса, тĕрлĕ хусканусем туса юрлаççĕ

1. Çĕмĕрт çеçки çурăлать те, çĕмĕрт çеçки çурăлать,

Вăрман витĕр курăнать.

Картара алран-алла тытăнса сылтăмалла утаççĕ

1. Шурă кĕпе тăхăнсан та, шурă кĕпе тăхăнсан,

Вăйă витĕр курăнать.

Хĕрачасем картана варрине çепĕççĕн аллисене суласа кĕреççĕ,

çаврăнса илеççĕ те, каялла  тухаççĕ, арçын ачасем çавракана кĕреççĕ, каялла  çаврăнсан хĕрачем умнее пырса тăраççĕ.

1. Çутă пушмак, шур чăлха та, çутă пушмак, шур чăлха,

Кирĕк тивместь тетĕр –им?

Сылтăм алăсенчен тытăнса икшерĕн çаврăнаççĕ.

1. Вылямастар, кулмастăр та, вылямастăр, кулмастăр,

Вăйă иртмест  тетĕр-им?

Хĕрачасем арçын ачасем йĕри-тавра алăсене малалла, каялла шутарса çăврăнаççĕ, арçын ачасем алă çупса тăраççĕ.

1. Чăрăш кĕлет, сар кĕлет те, чăрăш кĕлет, сар кĕлет,

Тăрри чăнкă, килĕшет.

Арçын ачасем хĕрачасем  йĕри-тавра çăврăнаççĕ, хĕрачасем алă çупса тăраççĕ.

1. Эпир вăййа тухсассăн та, эпир вăййа тухсассăн,

Юрлани те килĕшет.

Юрласа, алран-алла тытăнса залран тухса каяççĕ.

Государственное
бюджетное общеобразовательное учреждение Самарской области  средняя
общеобразовательная школа с. Малячкино  муниципального района Шигонский 
Самарской области структурное подразделение  «Детский сад»

                                                                                       
        Составила:

Воспитатель: Зиновьева Е.В.

                          
Сценарно-режиссерская разработка мероприятия

(
направление нравственно — патриотическое развитие)

Данная методическая разработка предназначена для
проведения массового мероприятия.

       Тема:  «Чувашский
праздник — уяв»

Идея:  Продолжать обогащать
музыкальные впечатления детей, знакомя их с чувашским национальным музыкальным
фольклором.

Расширять
нравственные представления детей о культуре народов Поволжья. Продолжать
формировать эмоционально-образное восприятие культуры народов средствами
разнообразных видов искусств (музыки, стихотворений, предметов быта народов).

Развивать речь детей,
внимание, чувство ритма, синхронность движений.

Воспитывать
у детей чувства любви и уважения к народам разных национальностей, их обычаям и
традициям.

        Аудитория:
(старшая — подготовительная группа, родители)

Музыкальное
оформление: CD диски.

Световое
оформление: дневное освещение.

Техническое
оформление: музыкальный центр

Оборудование: полотенца с чувашскими
традиционными вышивками, березка.

Сценарный
план.

Экспозиция:
украшение зала в чувашском стиле.

Завязка: Выходит петух, машет крыльями, потом появляется мальчик Митюк и
выговаривает  петушку, что мешает спать. Петушок и Митюк приглашают детей на
праздник – уяв.

Развитие действия:

1.Сценка
«Петушок и мальчик Митюк».

2.Песня «Ай, да берёзка».

Музыка Т. Попатенко,  слова  Ж. Агаджанова 

        3.Танец
чувашских бабушек
«Рarty for
everybody».

4.Чувашская  народная  песня «Линка-линка».
5.Игра «Ятне пĕл» («Отгадай имя»).

        6. Песня «Росиночка – Россия».

Слова И.Шевчук, Музыка  Е.Зарицкой

Кульминация:
Дети играют в чувашскую игру «Ятне пĕл» («Отгадай
имя»).

Развязка:
Ведущий признается, что праздник не
может пройти без гостей из соседних русских деревень и предлагает порадовать
гостей песней.

Финал:
Дети поют песню «Росиночка — Россия».

Содержание.

Ведущая: 
«Поволжский край, моя земля                                                                                                            
Родимые
просторы!                                                                                                                         
У нас и реки и поля                                                                                                                     
Холмы, леса и горы.                                                                                                           
           Народы, как одна семья,                                                                                                                    
Хотя язык их разный,                                                                                    
                                  Но дружбой мы своей сильны                                                                                                           
И мы живем прекрасно».

Ведущая: На берегу великой
Волги живет и трудится чувашский народ. Народ со своей интересной историей,
своими обычаями, самобытной культурой.

Трудолюбием, усердием,  достиг чувашский народ
больших успехов во всем. А чтобы жизнь была интересней, чуваши старались от
души веселиться. Сегодня мы побываем на одном из праздников чувашского народа.

У
центральной стены стоит береза. Выходит петух, машет крыльями.

Петушок: Ку-ка–ре-ку! Ку-ка–ре-ку!

Потягиваясь
и протирая глаза, выходит мальчик Митюк.

Митюк:

Ах, дружок, петушок, золотой гребешок,

Что так рано поешь? Что мне спать не даешь?

Очень рано сегодня ты будешь зарю.

Слышишь, Петя, тебе говорю.

Петушок:

Ку-ка–ре-ку! Не сон одолел тебя — лень.

Позабыл, видно, ты, какой нынче день?

Митюк:

Как какой? А… Я вспомнил. Постой, погоди!

День рождения у деда Михея, поди.

Петушок:

Ну и ну, засмеют тебя мне на беду!

Ныне праздник, уяв, в нашем детском саду!

Митюк:

Уяв! Ну про это я знаю, не думай, что нет.

Чтоб я позабыл? Мне же целых шесть лет!

Мне давно уже дома «большой» говорят,

Одеваться сегодня красиво велят.

Петушок:

Уяв, веселый, собирай друзей.

Будут шутки, будет смех. Этот праздник наш для
всех.

Митюк и петушок
идут к ребятам.

Ведущая:

Только-только рассвело,

Праздник празднует село.

В старину, празднуя уяв, парни и девушки выбирали
дерево — символ праздника, а девушки украшали его цветами, венками и лентами. И
у нас красавица – березка давно заждалась своего наряда.

Выходят
девочки, встают полукругом, держа в руках платочки.

Песня «Мы вокруг березки, встанем в хоровод».

Мы вокруг березки
Встанем в хоровод,
Радостно и звонко
Каждый запоет:

Припев:
Ай да березка,
Белый ствол!
Зеленей, зеленей
Ты листвой.

Яркие платочки
В руки мы возьмем.
У березки стройной
Пляску заведем.

Припев:
Ай да березка,
Белый ствол!
Зеленей, зеленей
Ты листвой.

К вечеру мы дружно
Скажем ей: «Прощай!
Ты без нас, березка,
В поле не скучай!»

Припев:
Ай да, березка,
Белый ствол!
Зеленей, зеленей
Ты листвой.

Ведущий:
 «А сейчас, бабули выходите

да свой танец покажите».

Танец
чувашских бабушек
«Party for everybody».

Ведущий: «Ах, девицы,
хороши

стоят тихо, не дыша.

Лента алая в косе

и румянец на лице».

Чувашская песня «Линка-линка»

Линка-линка авкаланма юман хăма
кирлĕ 
Халь те юман, халь те юман, тата
юман кирлĕ 

Йăкăш-якăш шуçкалама яка хăма кирлĕ 
Халь те яка, халь те яка, тата яка
кирлĕ 

Тапăр-тапăр ташлама кĕмĕл пушмак
кирлĕ 
Халь те кĕмĕл, халь те кĕмĕл, тата
кĕмĕл кирлĕ 

Чуп-чуп чуп тума чипер хĕрĕ кирлĕ 
Халь те чипер, халь те чипер, тата
чипер кирлĕ 

Чтобы танцевать
«Линку-линку»

Нужен дубовый пол 
Нужен все время дубовый, и только дубовый пол. 

Двигаться грациозно и кокетливо при танце 
Нужен гладкий ровный пол 
Нужен все время гладкий ровный пол. 

Чтобы задорно танцевать, притопывая 
Нужны серебряные башмаки. 
Нужны именно серебряные. 

Чтобы целоваться, нужна красивая девушка 
Нужна именно красивая, а то и красивее девушка.

Ведущий: На празднике нашем игр разных тьма,

в играх рот не разевай

ловкость, смелость
проявляй.

     
           Считалка

Ветерочек навевает

И березоньку качает,

Крылья мельницы вращает,

Зерно в муку превращает,

Ты, дружочек, не смотри,

Выходи к нам – и води.

        Игра «Отгадай имя» (Ятне пĕл).

 Один из игроков
выбирается водящим – медведем. Ему завязывают глаза платком, крутят вокруг
себя. Игроки все вместе говорят:

Медвежонок встал на лапы,

Зарычал на нас косматый.

Медвежонок, ты, медведь,

Перестань-ка ты реветь.

А попробуй нас поймать

И по голосу узнать.

Игроки разбегаются по
площадке. Медведь их ловит. Поймав игрока. Медведь говорит: «Не бойся меня,
спой песенку». Игрок ревет: «У-у-у!» Медведь называет имя игрока.

Правила игры. Если медведь узнает игрока по голосу и назовет его имя, то они
меняются ролями. Если медведь не узнает игрока, то продолжает водить. Игроки не
должны далеко убегать от водящего.

Ведущий: Какой
же праздник без гостей из соседних русских деревень. Мы порадуем гостей песней.

 «У
моей России, очи голубые,

Очи
голубые, русая коса.

На
лесных озерах, на степных просторах

Поднялась
Россия, дивная краса».

«Росиночка
– Россия»

Слова И. Шевчук, музыка Е. Зарицкой

1. Много разных танцев есть,

Но от русской пляски

Никому ни лечь, ни сесть,

Пляшут без опаски

Голубые небеса,

Голубые небеса,

Где во поле роса.

ПРИПЕВ:

Росиночка-Россия —

Похожие слова.

Росиночка-Россия —

Высокая трава,

Росиночка-Россия —

Широкие края.

Росиночка-Россия —

Родная ты моя.

2. Много разных песен есть,

Но от русской песни

В небо хочется залезть

И плясать, хоть тресни.

Пляшет девичья коса,

Пляшет девичья коса,

Где во поле роса.

Под
фонограмму «Росиночка – Россия» дети выходят из зала.

Улăштарса ҫĕнетнĕ «Йăва» юмах сценарийĕ

Кузьмина Е. В.

Тĕллевсем:

1. Харкамлăх результачĕсем:

а) ачасен вĕренес кăмăлне çĕклесси

ă) ачана ăнланса вĕренме хăнăхтарасси

б) сывлăха упрама вĕрентесси.

2. Предметăн пĕрлĕхлĕ результачĕсем:

а) ачасене тимлеме, итлеме хăнăхтарасси, мероприятире интересленсе, кăмăлпа ĕçлеме хăнăхтарасси.

ă) ачасене учительпе, пĕр- пĕринпе хутшăнса ĕçлеме вĕрентесси.

б) рольсем тăрăх ĕçлеме хăнăхтарасси, тĕрлĕ ĕçсем тума вĕрентесси.

3. Предметăн ятарлă результачĕ: ачасен калаçас хăнăхăвĕсене çирĕплетесси, вĕреннĕ материала çирĕплетсе хăварасси.

Текста малалла вулăр…

Асанне арчинчи тупра

Кожевникова П. П.

(«Чее тилĕ» юмах тăрăх йĕркеленĕ уяв сценарийĕ)

Тĕллев: чăваш хĕр арăмĕн çи – пуçне( кĕпе, саппун, мăй çыххи, кăкăр çинчи шÿлкеме, хул çийĕ, тухья, масмак, сурпан) сăнласа тишкерни, унпа паллашни;

Харкамлăх результатсем:

кашни халăхан хăйĕн тумĕ пулнине пĕлни;

чăваш сăвви – юррине каласа, ташши – кĕввине итлесе чăваш чĕлхин илемлĕхне ăнкарни;

чăваш тумĕ çинчен пĕлменнине пĕлес кăмăл çурални;

ушкăнпа ĕçлеме меллĕрех пулнине пĕлни;

Пĕлÿ туянма пулăшакан результатсем:

юмаха итлеме, ăна выляса кăтартма вĕренни;

чăваш тумне тишкерме, унти тĕрлĕ капăрлăхсене курма вĕренни;

тест мелĕпе усă курса кирлĕ варианта суйласа илме пĕлни;

Йĕркелÿ- хаклу результачĕсем:

чăваш тумĕ çинчен мĕн вĕреннине калама вĕренни;

юлташсен, вĕренткенĕн сĕнĕвне ăнкарма, шута илме пултарни;

Хутшăну результачĕсем:

урокра чăваш çипуçĕ тавра йĕркеленĕ калаçăва хутшăнма, ăнланмалла каласа пама тăрашни;

«Чее тилĕ» юмаха аса илсе унти сăнарсем çинчен ыттисене ăнлантарса пама пултарни;

калаçу йĕркелеме пĕлни;

Уява кирлĕ хатĕрсем: компьютер, экран, проектор, «Чăваш тумĕ» презентации, ĕлĕкхи арча, чăваш çипуçĕ( тилĕ валли, ачасем валли, асанне валли)

Урока ачасем те, вĕрентекен те чăваш çи- пуçĕпе килнĕ

Чăваш чĕлхипе литература эрнине ирттермелли уяв сценарийĕ

Мандрюкова В. П.

Марина: Евгений! Ăçта эсĕ?

Автобус тахçанах иртсе кайрĕ вăл халĕ те çук.. Уява пуçлама та вăхăт ĕнтĕ…Вăт хула каччи, хăй мана пĕрех май чăваш уявне илсе кайса кăтарт-ха – кăтарт-ха тет.

Евгений: Марине,эс паçăрах кĕтетĕн-и? Ара эпĕ Пашьелĕнче анса юлас вырăнне. Асанкассинче анса юлнă, Пашьелне çуран утма тиврĕ. Юрать-ха çулне манман, кукамай патĕнче, каникул вăхăчĕсене ирттерни сая кайман иккен.

Марина: Паçăрах мар та хам та чарăнăва тин çеç тухрăм. Ачасем уява пуçтарăннă ĕнтĕ,ав. Лешкас хĕрĕсем юрласа кунталла килеççĕ.

Евгений: Чăн та, ялта пулманни чылай…кукамайпа пĕчĕк чух урама тухса ларсан иртен-каян: «Уяв тума тухрăр-и?

Текста малалла вулăр…

■ Мандрюкова Валентина Петровна.
Чăваш Республикин Шăмăршă районĕнчи Пăчăрлă Пашьел пĕтĕмĕшле пĕлÿ паракан вăтам шкулти вĕрентекен

Чăваш Улăпĕ

Л.В.Никифорова, Г. А. Керукова

Пуçламĕшĕнче «Тăрна» юрă кĕвви янăрать.

1-мĕш ертÿçĕ: Ырă кун пултăр, хаклă хăнасем, вĕрентекенсем, ачасем!

2-мĕш ертÿçĕ: Паян эпир пысăк уява пуçтарăнтăмăр. Сцена çинче те, залра та йĕри-тавра Николай Никольский хушаматне вулатпăр.

1-мĕш ертÿçĕ: Кам-ши вăл Николай Васильевич Никольский?

2-мĕш ертÿçĕ: Мĕн пĕлетпĕр эпир ун çинчен?

1-мĕш ертÿçĕ: Çĕр-шывсем нумай тĕнчен,

Пĕринчен тепри илемлĕ,

Эпĕр – Улăп йăхĕнчен,

Чи ирĕклине иленнĕ.

Текста малалла вулăр…

Çурхи уяв

Мама – лучик солнца

Миронова Е. И.

Цели:

• воспитывать уважительное отношение к мамам, желание помочь им.

• помочь детям через игру вступить в реальную жизнь, а мамам отвлечься на время от нее;

• Создать теплый нравственный климат между матерями и детьми.

Оборудование:

• газета «Моя мама — лучше всех!» (с портретами матерей)

• рисунки детей для матерей «Цветы к празднику»

• подарки от детей

• сердечки для мам

• ромашка для игры

• Презентация.

Музыка чувашской колыбельной

Учитель и ученики входят в класс под музыку в чувашских костюмах

Сĕм вăрманĕ каш та каш

Сулхăн çилĕ ваш та ваш

Эс ан çуйăх , ан çухраш

Çывăр пĕчĕкçĕ чăваш

С малых лет каждый из вас помнит как мама пела колыбельные песни.

Текста малалла вулăр…

Сывлăх вăрттăнлăхĕсем

Архипова Р. Т.

Инсецнировка

<b>Вылякансем:

Асанне – тухтăр

Асатте – шăл тухтăрĕ

Маша

Упа тус

Кушак тус

Упăте тус

Тилĕ тус

1 курăну

Сцена çинче çурт, йывăç, сак, шыв катки. Кушак тус тухать.

Кушак тус. Ах, эпĕ паян мĕнле лайăх çывăртăм! Хĕвел те тухнă! (Юрлать.)

Ырă кун ак пуçланать,

Иртенпех хĕвел пăхать.

Текста малалла вулăр…

Композиция «Мать и дети»

Медведева В. Н.

Работая над пословицами, мы с учащимися ко Дню Матери составили такую композицию, где каждый учащийся связывал выбранную пословицу с обращением к своей матери и исполнил чётко и выразительно. Такое выступление никого не оставило равнодушным (мамы со слезами радости и благодарности на глазах восприняли выступление своих детей). Вот так постепенно обогащаем устную речь и учимся грамотно управлять ею. Также готовим себя к практической жизни: к выступлению не только на сцене, но и в любой другой аудитории.

Композиция «Мать и дети»

Группа учащихся читают стихотворение А.

Текста малалла вулăр…

Эпир – Çеçпĕл ачисем

Юркова И. Н.

Литературăпа музыка композицийĕ

Тĕллевсем: Çеçпĕл Мишшин пултарулăхĕпе кĕскен паллаштарасси; чăваш халăхне, чĕлхине чĕререн юратма, Çеçпĕл пек паттăр та хастар пулма хавхалантарасси; пуплеве аталантарасси.

Экран çинче Çеçпĕл портречĕ, поэт çырнă сăвă йĕркисем:

Хастарлă, хыт утăмлă пулăр,

Çĕршывăн хастар ачисем,

Вут кайăклăн вĕçĕр, ан юлăр,

Ан юлăр кун-çул уттинчен!

Чăваш тумне тăхăннă арçын ачапа хĕр ача (ертсе пыракансем) кĕскен поэт пурнăçĕпе, ĕçĕ-хĕлĕпе паллаштараççĕ.

Пěлÿ кунěнче усă курмалли материал: 1-мěш класс ачисен сăмахě

Филиппова В. А.

(

«шкул ачи»

сăмахсене пурте пěр харăс калаççě):

1-мěш ача:

Питě кěтрěм паянхи куна,

Пěркунах тултартăм хамăн сумкăна:

Кăранташ, тетрачě те ручки.

Курăр, паянтан эп –

шкул ачи!

2-мěш ача:

Шкул форми пит килěшет мана,

Савăнса эп çакрăм шурă саппуна.

«Тăрăшса вěрен», — тет кукаçи.

Акă паянтан эп –

шкул ачи!

3-мěш ача:

Ěнер пулнă садикре кăна,

Ăмсанать халь йăмăкăм мана.

Вăхăт çук чупма ман катаччи,

Паянтан вěт эпě –

шкул ачи!

Текста малалла вулăр…

Юратнă ĕç нихçан ывăнтармасть

Иванова В. М.

Эпиграф:

Пур ĕç те аван,

Анчах çăмăл мар.

Тĕллев лартсан –

Хăрамалла мар.

Паллă çынсем, ваттисем ĕç вырăнĕ, пĕлтерĕшĕ çинчен

каланă сăмахсем

Чăваш поэчĕсем хайланă сăвăсенчи йĕркесем:

1. Хĕрÿ ĕçре çĕкленнĕ ĕмĕртен

Тĕнче хуçи – никам çĕнми этем. (Аркадий Эсхел)

2.Ĕç пире тăрантарать,

Ĕç пире тумлантарать.

Пархатарлă ĕç пире

Чыс парать, илем кÿрет. (Юрий Сементер)

3.

Текста малалла вулăр…

«Кайăксем – пирĕн туссем» класс тулашĕнчи ĕçĕн сценарийĕ

Ефимова И. В.

Ачасен ÿсĕмĕ: 4 класс (вырăс чĕлхиллĕ шкул)

Тĕллевĕсем: вĕренÿпе кăсăкланма хавхалантарни; кайăксем çынсен пурнăçĕнче пысăк вырăн йышăннине ăнланса илме пулăшни; вĕçен кайăксене упрамаллине, пулăшмаллине, юратмаллине туйтарни; кайăксен ячĕсене аса илсе çирĕплетсе хăварни, сассисенчен уйăрса илме вĕрентни; ачасен калаçу чĕлхине, тавракурăмне тата тавçăрулăхне аталантарни

I.Учитель сăмахĕ.

Паян эпир кайăксене халалласа тупăшу ирттерĕпĕр. Вĕсем çинчен калаçăпăр, хамăр пĕлĕве, пултарулăха кăтартăпăр.

2.

Текста малалла вулăр…

Эс — çĕр ăсти! Эс – çĕр хуçи!

Горбунова В. С.

(Ĕç çыннин çулталăкне халалланă литературăпа музыка композицийĕ)

Тыр-пул çитĕнтерме çĕнĕрен те çĕнĕ техника хутшăнсан та çавах тыр-пул çитĕнтересси – çĕр çинчи чи йывăр, çав вăхăтрах чи сăваплă ĕçсенчен пĕри пулса тăрать. Ял ĕçченĕсене халалланă класс тулашĕнчи мероприятие хатĕрленĕ май çак тĕллевсем тухса тăраççĕ:

1) Тыр-пул туса илме мĕн тери йывăр пулнине ăнлантарасси, апат-çимĕçпе тирпейлĕн усă курма вĕрентесси;

2) Нумай тыр-пул туса илсен халăх тулăхрах пурăнассине ăнлантарасси;

3) Çĕр ĕçченĕн ĕçне хисеплеме вĕрентесси.

1) Плакатсем: «Мухтав сире, уй-хир ĕçченĕсем!

Текста малалла вулăр…

«Своя игра» по творчеству русских и чувашских поэтов

Шихранова С. Н.

Как изжить скуку на уроке? Как сделать учение интересным для учащихся? Как разбудить в воспитаннике стремление работать над собой, стремление к творчеству?

Внеурочная деятельность является неотъемлемой частью учебно-воспитательной работы. Она способствует углублению знаний учащихся, развитию их дарований, логического мышления, расширяет кругозор.

Предлагаемая вашему вниманию викторина «Своя игра» предназначена для развития познавательного интереса учащихся к литературе, культуре родного края, воспитания стремления к непрерывному интеллектуальному самосовершенствованию.

Текста малалла вулăр…

Чăваш поэзийĕн çăлтăрĕ

CЛАВЬСЯ, ОТЧИЗНА, МЫ ГОРДИМСЯ ТОБОЙ!

Ларионова Е. Ю.

Описание методической разработки:

1. «Славься, Отчизна, мы гордимся тобой!» сценарий праздника

2. Данное внеклассное мероприятие разработано мною с целью обогащения

знаний учащихся об истории своей Родины, воспитание патриотических и

гражданских качеств. Это мероприятие желательно проводить в зале, где

сцена оформлена к празднику. Звучит торжественная музыка, которая

эмоционально подготавливает детей к восприятию праздника.

Текста малалла вулăр…

■ Ларионова Екатерина Юрьевна.
методист центра развития образования

БОУ ДПО (ПК) С «Чувашский республиканский институт образования»

„Анне – чун ăшши” уяв сценарийĕ

Александрова А. А.

Тĕллевĕ. Аннен пĕлтерĕшне палăртасси, ăна хисеплеме, упрама вĕрентесси.

Класа шарсемпе, чечексемпе илемлетнĕ. Амăшĕсен сăн ÿкерчĕкĕсен куравне йĕркеленĕ. Кашни ача хăй амăшĕ çинчен çырнă текста вырнаçтарнă.

Слайд çинче: Анне – чун ăшши!

Уява амăшĕсене чĕннĕ.

Доска е слайд çинче:

Анне сăмах мĕнпе танлашĕ?!

Кун-çул пуçламăшĕ – анне.

Вăл пурнăç витĕмĕ, ун тĕшĕ,

Пире парать хăй ăшшине.

Текста малалла вулăр…

«Юлашки шăнкăрав » сценари

Енейкина Галина Леонидовна

Вожатăй: Ырă кун, хаклă хăнасем, вĕрентекенсем, ашшĕ-амăшĕсем, ачасем! Юлашки шăнкăрава халалланă уява уçăлнă тесе шутлас. (Чăваш Республикин гимнĕ янăрать).

Гимн: «Сÿнми хĕлхем» (Вĕрентекенсемпе вĕренекенсем юрлаççĕ).

Сăвви Г.Енейкинан

Кĕвви Г.Борисовăн

Ялан ăс-тăнпа çÿлелле хăпарма

Чĕнен илĕртÿллĕн пĕлÿ тĕнчине,

Чăн-чăн çын пулса çĕр çинче пурăнма

Чунри хĕлхемпе вĕрентен кашнине.

Мĕн чуль пултарулăх,

Мĕн чуль тăрăшулăх,

Учитель, санра, вăл пĕтмест!

Текста малалла вулăр…

Анне кунĕ

Данилова Елена Дмитриевна

Предмет: Чăваш чĕлхи (вырăс чĕлхиллĕ шкул)

Ачасен ÿсĕмĕ: 4 класс

Анне кунĕ(класс тулашĕнчи мероприяти планĕ)

План:

1. Ум сăмах.

2. Тĕп пайĕ:а) 4 класри ачасем сценка кăтартаççĕ;

ă) 1 класри ачасем сăвăсем калаççĕ;

б) хĕр ачасем сăпка юрри юрлаççĕ;

в) Конкурс «Анне ячĕ»;

г) 4 класри ачасем сăвăсем калаççĕ;

д) ачасем анне юрри юрлаççĕ;

е) ваттисен сăмахне пуçтарни;

е) ача сăвă калать, хĕвел пайăркисем пуçтараççĕ;

3.

Текста малалла вулăр…

«Правила дорожного движения должен знать каждый!»

■ Страницăсем: 1, [2], 3, 4.

Чăваш Республикин вĕренÿ тата çамрăксен политики министерствин хушма професси вĕренĕвĕн

«Чăваш Республикин вĕренÿ институчĕ»

Чăваш Республикин бюджет учрежденийĕ

Педагогика ĕçченĕсен професси аталанăвĕ кафедри

КУРС ӖҪӖ

«Уяв сценарийě» темăпа çырнă методика кăтартăвě

«Шкулчченхи

вĕренÿ организацийĕсенчи

ĕç-хĕле тăван (чăваш) чĕлхипе

йĕркелесси» программăпа (çу

уйăхĕн 30-мĕшĕнчен пуçласа

çĕртме уйăхĕн 5-мĕшĕччен)

вĕренÿ организацийĕсенчи

педагогсен ăсталăхне ÿстерекен

курсăн вĕренекенĕ

Егорова Оксана Алексеевна пурнăçланă

Ертӳçи: педагогика ĕçченĕсен професси аталанăвĕ кафедрин доценчĕ Доброва Н.В.

Шупашкар, 2019

Чӑваш чӗлхи кунӗ.

Уяв тӗллевӗсем: ачасене И.Я.Яковлев ӗҫӗ-хӗлӗпе паллаштарасси; тӑван халӑх культурине хаклама, упрама вӗрентесси.

Ӑс-тӑн задачисем:

— И.Я. Яковлевăн хăвачĕпе, ĕçĕ- хĕлĕпе, тивĕçлĕ таланчĕпе паллашасси, ăна ăша хывасси;

— Вӑйӑсемпе сӑвӑ-юрӑ урлӑ чăваш чӗлхине юратма вӗрентесси.

Аталану задачисем:

-Чӑваш халӑхӗн культурипе малалла паллаштарасси;

— Ҫынсем умĕнче калаçас, сăвă вулас пултарулăха, тавçăрулăха аталантарасси;

— Чӗлхе илемӗпе пуянлӑхне туйма, пӗлӳллӗхе ӳстерме пулӑшасси.

Воспитани задачисем:

— Аслисене хисеплеме хӑнӑхтарасси;

— Юрă – кĕвĕре илеме курма, туйма хăнăхтарасси;

— Пĕр – пĕрин калаçăвне тимлĕн итлеме хăнăхтарасси.

Малтан туса ирттернӗ ӗҫсем: Тӑван ҫӗр-шыв ҫинчен, унӑн пултаруллӑ ҫыннисем ҫинчен ирттернӗ калаҫусем.

Ушкӑн пӳлӗмне чӑваш тӗрри-эрӗшӗпе илемлетни. Чи курӑмлӑ вырӑнта Иван Яковлевич Яковлевӑн сӑн ӳкерчӗкӗ. Ачасем валли тӗрленӗ кӗпесем хатӗрлени.Чӑваш чӗлхин пуянлӑхне уҫса паракан кӗнекесен выставкине хатӗрлени.

Ачасемпе уйрӑм ӗҫлени: сӑвӑсене янӑравлӑ калама, ташӑ хусканӑвӗсене тума вӗрентни.

Уява хутшӑнакансем: хутӑш аслӑ ушкӑнри ачасем.

Уяв юхӑмӗ: Чӑваш тумӗ тӑхӑннӑ ачасем зала хавас кӗвӗпе кӗрсе вырнаҫса лараҫҫӗ.

Ертсе пыракан: Кам-ха, кам çак халăха пĕлмест:

Вăл çĕр пин сăмахпала пуплет,

Çĕр пин юрă-çемĕ кĕвĕлет,

Çĕр пин тĕслĕ тĕрĕ вăл тĕрлет.

(П.Хусанкай.)

Ырӑ кун пултӑр, ачасем, хисеплӗ ашшӗ-амӑшӗсем курма килнӗ хӑнасем!

Паян пысăк уяв — чăваш чĕлхи кунĕ. Чăваш чĕлхи пуян та илемлĕ, янăравлă та çепĕç, паха та асамлă. Вăл чăваш юрри пек янăравлă та кĕвĕллĕ, унпа чуна ачашлама е амантма, çĕклеме е ÿкерме, хавхалантарма пулать. Хăйне хисеплекен кирек мĕнле халăх та хăйĕн тăван чĕлхине пысăк пуянлăх вырăнне хурса хаклать. Нихăш халăх та тăван халăх чĕлхисĕр пур енлĕн аталанаймасть.

Кашни ҫул ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Чӑваш чӗлхин кунне уявлатпӑр. Ҫак чаплӑ уява И.Я.Яковлев ҫуралнӑ кунӗнче палӑртма пуҫланӑранпа кӑҫал 27 ҫул ҫитрӗ, ӑна эпир 1992 ҫултанпа паллӑ тӑватпӑр. Паян эпир те, «Йӑл кулӑ» ача сачӗн воспитателӗсемпе садике ҫӳрекен ачасем, Иван Яковлевича сума суса, ӑна асӑнса Чӑваш чӗлхи кунне уявлатпӑр. Иван Яковлевич Яковлев ятне Чӑваш Енпе Раҫҫейре кӑна мар, ют ҫӗр-шывсенче те асра тытаҫҫӗ.

Пирӗн республикӑн тӗп хулинче И.Я.Яковлев палӑкӗ пур. Ун ячӗпе музей та уҫнӑ. Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗ И.Я.Яковлев ячӗпе хисепленет. Шупашкарти аслӑ урама ун ятне панӑ. Иван Яковлевич ҫинчен кӗнекесем ҫырнӑ, фильмсем ӳкернӗ.

И.Я.Яковлев чӑваш халӑхне питӗ юратнӑ, тӑван халӑхшӑн калама ҫук нумай ӗҫ туса хӑварнӑ. Вӗсенчен чи пӗлтерӗшлисем – ҫӗнӗ чӑваш ҫырулӑхне йӗркелени, чӑваш букварьне кӑларни, шкулсем уҫса вӗсенче чӑваш ачисене вӗрентни, чӑваш учителӗсем хатӗрлени. Ахальтен мар ӗнтӗ вӑл хӑйӗн «Чӑваш халӑхне панӑ халалӗнче»: «Манӑн чунӑм пӗрмаях сирӗншӗн ҫунатчӗ, халь те ак манӑн мӗн пур шухӑшӑм сирӗн ҫийӗре куҫрӗ», — тесе ҫырса хӑварнӑ.

Чӑнах та, тӑван килтен, тӑван ҫӗртен хакли нимӗн те ҫук. Кирек ӑҫта кайсан та тӑван кӗтес асран тухмасть.

1-мӗш ача.Ҫӗр-шывӑм, Чӑваш Ен,

Халӑхсен пӗр ҫемйинче,

Пур тӗнчемӗр умӗнче.

Ҫамрӑклан та чечеклен!(Ю.Сементер)

2-мӗш ача.Чӑваш Ен вӑл – тӑван ен!

Чуна ӑшӑ хамӑр ен.

Чун ӑшшисӗр пурӑнма

Чӑннипех те ҫӑмӑл мар.(Ыдарай)

3-мӗш ача.Тӑван ҫӗр-шыв ҫинчен

Ялан юрлать чӗре.

Ҫурхи кунсем ҫинчен

Ҫӗр-шыв мӗнле хитре!

4-мӗш ача.Тӑван ҫӗр-шыв, Тӑван ҫӗр-шыв –

Тӗнчере пӗрре,

Тӑван ҫӗр-шыв, Тӑван ҫӗр-шыв –

Ӗмӗр – ӗмӗре!

Ачасем «Илемлӗ, илемлӗ» юрӑ юрласа ҫаврӑнаҫҫӗ.

Ертсе пыракан. Чӑваш чӗлхи Чӑваш Республикинче, вырӑс чӗлхи пекех, патшалӑх чӗлхи шутланать. Кунсӑр пуҫне пирӗн тӑван чӗлхемӗр Тутар, Пушкӑрт республикисенче, Самар, Оренбург, Чӗмпӗр облаҫӗсенче те анлӑ сарӑлнӑ. Чӑваш чӗлхи малашне те кашни кун янӑратӑр – килте те, урамра та, хулара та, ялта та, пирӗн ача садӗнче те, шкулта та.

5-мӗш ача.Пирӗн «Йӑл кулӑ» ачисем –

Ташӑ-сӑвӑ ӑстисем.

Акӑ курӑр-ха: вӗсем

Янратаҫҫӗ юрӑсем.

6-мӗш ача.Эп – чӑваш ачи! Саватӑп

Чӗвӗл-чӗвӗл чӗлхене.

Юратап сӑвва-юрра та,

Купӑса та кӗслене.(П.Хусанкай)

7-мӗш ача.

Эп – чӑваш ачи! Саватӑп

Хамӑрӑн чӑваш ҫӗрне.

Вӑл кипке те ман, сӑпка та –

Ӑна манмӑп ӗмӗрне.(П.Хусанкай)

8-мӗш ача.

Чӑвашла паян юрлатпӑр,

Чӑвашла сӑвӑ калатпӑр.

Чӑваш тумӗ тӑхӑнса

Чӑвашла та ак ташлатпӑр.

Ачасем чӑваш ташши ташлаҫҫӗ.

Ертсе пыракан. Шупашкар хулинчи И.Я.Яковлев палӑкне 1970 ҫулта патшалӑх хӳттине илнӗ, вӑл Раҫҫейри чи паха культура объекчӗсенчен пӗри шутланать. Ҫу кунӗсенче унта ҫитсе курма тӑрӑшӑпӑр. И.Я.Яковлев палӑкӗ ҫине чӑвашла тата вырӑсла «Чӑвашсен ҫӗнӗ ҫырулӑхне пуҫараканӗ. Аслӑ вӗрентекенӗмӗр. Основоположник новой чувашской письменности. Выдающийся просветитель» тесе ҫырнӑ. Чӑваш халӑхне панӑ халалӗнче Иван Яковлевич мӗн тери ӑслӑ сӑмахсем каласа хӑварнӑ: «Вырӑс халӑхӗ пит пысӑк халӑх. Вӑл ырӑ кӑмӑллӑ, ӑслӑ: эсир ӑна итлӗр юратса пурӑнӑр». «Вырӑс патшалӑхӗ ҫине шанса пурӑнӑр,ӑна юратӑр, вара вӑл сирӗн аннӗр пулӗ» тени те пур унта.

Хамӑр ҫуралнӑ вырӑна, тавралӑха пирӗн юратмалла, хисеплемелле. Вӑл чи сӑваплӑ вырӑн, ӑна таса та тирпейлӗ тытас пулать.

9-мӗш ача.

Чӑваш чӗлхи – тӑван чӗлхе!

Эс – чи пахи, эс – чун уҫҫи.

Тӑван чӗлхе — чӑваш чӗлхи,

Пин чӗлхерен чи ҫепӗҫҫи.(О.Титова)

10-мӗш ача.

Ӗмӗрсем иртсе пыраҫҫӗ

Ӳстерсе ӑс-хал мулне.

Кӗнекеҫӗсем шыраҫҫӗ

Чӑвашсен кунне-ҫулне.(П.Хусанкай)

Ертсе пыракан. И.Я.Яковлев ачалӑхӗ ҫӑмӑл пулман. Ҫуралсанах тепӗр виҫӗ кунтан амӑшӗ вилет, вара ӑна Пахом Кириллов ҫемйи усрава илет. Вӗсем пӗчӗк Ванюка хӑйсен ачи пекех юратса ӳстереҫҫӗ. Вӑл питӗ ӗҫчен ача пулнӑ, нимӗнле ӗҫрен те хӑраман, пушӑ вӑхӑтра ялти ачасемпе вылянӑ.

«Ал татмалла» вӑйӑ.

Ертсе пыракан. Иван Яковлев хӑйӗн тӑрӑшулӑхӗпе пултарулӑхне кура питӗ нумай вӗреннӗ. Кайран хӑй те пулас чӑваш композиторӗсене, поэчӗсене, писателӗсене вӗрентнӗ. Кам илтмен-ши ҫак йӗркесене?

11-мӗш ача.

Пуш уйӑхӗн вӗҫӗнче

Хӗвел пӑхрӗ ӑшӑтса,

Силпи чӑваш ялӗнче

Юр ирӗлчӗ васкаса. (К.В.Иванов)

12-мӗш ача.

Тусем, сӑртсем хуп-хура

Юрӗ кайса пӗтнӗрен,

Тухать курӑк ҫӑп-ҫӑра

Хӗвел хытӑ хӗртнӗрен. (К.В.Иванов)

13-мӗш ача.

Хӗл куҫҫулӗ шавласа

Юхса кайрӗ ҫырмара.

Ачи-пӑчи выляса

Чупса ҫӳрет урамра. (К.В.Иванов)

Ертсе пыракан. Ку «Нарспи» поэма пуҫламӑшӗнчи «Силпи ялӗнче» сыпӑкран илнӗ йӗркесем. Ӑна Яковлев вӗренекенӗ, чӑвашсен пултаруллӑ поэчӗ Константин Васильевич Иванов ҫырнӑ. Иван Яковлевич хӑйӗн букварьне чӑваш ачисем тӑван чӗлхепе вӗренччӗр тесе кӑларнӑ. Вырӑссем-и, чӑвашсем-и, тутарсем-и – пурте пӗр халӑх тенӗ вӑл хӑйӗн букварӗнче. Ҫавӑнпа та Иван Яковлевич вырӑссемпе чӑвашсем туслӑ пурӑнччӑр тенӗ. Хӑй те вӑл чӑвашсен тата вырӑссен юррисене юратнӑ, хӑй вӗрентнӗ шкулсенче те ачасене вырӑс халӑх юррисене юрлама вӗрентнӗ.

«Улми лайӑх-и» юрӑ

14-мӗш ача.

Кӗнеке — пӗлӳ ҫӑлкуҫӗ,

Алӑран алла вӑл куҫӗ.

Упрасам ӑна эс, тусӑм!

Вӑл сана та кӳрӗ усӑ.

Ертсе пыракан. Иван Яковлев ҫырнӑ калавсем ӗҫе юратма, чӑнлӑха мала хума, ҫынпа ырӑ пулма, пӗр-пӗрне хисеплеме вӗрентеҫҫӗ. Вӑл пуҫарнӑ ҫырулӑх хӑвачӗпе чӑваш литератури ҫӗнӗрен те ҫӗнӗ хайлавсемпе пуянлансах пырать. Акӑ мӗн ҫырнӑ чӑваш халӑх поэчӗ Петӗр Хусанкай чӑваш ҫӗрӗ ҫинчен.

15-мӗш ача.

Ҫӗршывӑмҫӑм, Чӑваш ҫӗр-шывӗ!

Сан чӗвӗл- чӗвӗл чӗлхӳпе,

Тен, эп те ҫӗр ҫине йӗр хывӑп

Сан пӗчӗкҫӗ пӗр мӗлкӳ пек.(П.Хусанкай)

Ертсе пыракан. Хисеплӗ ачасем, ашшӗ-амӑшӗсем! Ҫакӑнпа пирӗн уяв вӗҫленет. Паян эпир чӑваш юррисем юрларӑмӑр, сӑвӑ каларӑмӑр, вӑйӑ вылярӑмӑр. Малашне те хамӑр чӑваш пулнине туйса чӑваш ҫӗрӗн пуласлӑхӗшӗн тӑрӑшасса, чӑн-чӑн патриотсем пуласса шанас килет. Пирӗн, чӑвашсен, чӑвашах пуласчӗ. Халӗ пурне те вӑйӑ картине чӗнетӗп.

«Атьӑр ташша пуҫлар-и» вӑйӑ карти.

Хыҫ сӑмах

Çăмăл пулман И.Я. Яковлева, 19 çулхи каччăна, тĕттĕм чăваш ачисене çутта кăларас ĕçе йĕркелесе яма.Чăваш халăхне вырăс халăхĕпе çывăхланни çутта тухма пулăшĕ тенĕ вăл. Çапла майпа эпир те ҫакӑн пек уявсем ирттерсе И.Я.Яковлев ҫинчен, иртнĕ пурнăç çинчен тĕплĕнрех пĕлме пултаратпăр, чӑваш юрри-ташшисемпе ытларах паллашатпӑр.

Яковлев вăл – вĕçсĕр эсĕ, эпĕ…

Пархатар та халăхăн хисепĕ

Унăн ячĕпе тĕнче умне

Кăларать чăваш ăс-хакăлне.(Г.Ефимов)

Усă курнă литература

1. Артемьева Т.В. Ачасене шкулччен вĕрентмелли тĕслĕх программа/ Т.В. Артемьева, С.Г.Михайлова, Н.В.Иванова . – Шупашкар: Чӑваш кĕнеке издательстви.- 2015.

2. Воспитание здорового ребенка на традициях чувашского народа.- Чебоксары, 2003.

3. Кузнецова Л.В. Ачасене шкулччен вĕрентмелли программа. — Шупашкар, 2009.

4. Махалова И.В. Çӑлкуç-Родник/ И.В. Махалова, Е.И.Николаева.- Чебоксары,2006.

5. Праздники на земле Улыпа. Методическое пособие для дошкольных образовательных учреждений.- Чебоксары,2006.

6. Ҫитӗннӗ вӑхӑт.-Шупашкар: Чăваш кĕнеке издательстви, 2010.

7. Халӑх шкулӗ,2017/2. – 30с.

8. Чăваш халăх пултарулăхĕ. Ача – пăча фольклорĕ.- Шупашкар: Чăваш кĕнеке издательстви, 2009.

9. Чăваш халăх пултарулăхĕ. Ваттисен сăмахĕсем — Шупашкар: Чăваш кĕнеке издательстви, 2007.

10. Чӑваш музыки ача садӗнче — Шупашкар: Чăваш кĕнеке издательстви,1995.

11. Эйзин П. Чи-чи кӑсӑя.- Шупашкар: Чӑваш кĕнеке издательстви.- 1987.

Чăваш Республикинчи Шупашкар хулин «Ачасен социаллă çынлăх хăнăхăвĕсене мала хурса пĕтĕмĕшле аталанма пулăшакан 13-мĕш ача сачĕ» муниципалитетăн шкул умĕнхи вĕренÿ бюджет учрежденийĕ

Конкурс профессионального мастерства работников учреждений культуры и образования имени Г.Н.Волкова

Мероприятие (шкулчченхи вĕренÿ организацийĕсенчи аслӑ ушкӑн ачасем валли хатĕрленĕ)

СЦЕНАРИЙ ЧУВАШСКОГО ПРАЗДНИКА ЧĂВАШ УЯВĔ « ÇУРКУНННЕХИ УЛАХРА КĔТЕРУК АППАПА » В СТАРШЕЙ ГРУППЕ

Сценарин авторĕ:

Петрова Зинаида Владимировна – воспитатель,

Шупашкар хулин 13-мĕш

ача сачӗн воспитателӗ

телефон:89603062162

e—mail:inn14102007@yandex?ru

ШУПАШКАР – 2021

Тĕллевсем:

—шкул çулне çитменачасенечăвашюррисемпе,ташшисемпе,вăйисемпетатасăввисемпепаллаштарасси;

—кашниачанахăйĕнтăваненнетататăван çĕршываюратмавĕрентесси;

— чăваш халăх пултарулăхне юратма тата унпа интересленме вĕрентесси;

— ачасен пĕлÿне чăваш халăх пултарулăхĕпе пуянлатасси;

— калаçу илемне тата халăх пултарулăхне ташăсемпе юрăсем витĕр аталантарасси;

— чăваш юррисен, ташшисен, вăйисен, вăйă картисен тĕрлĕ уйрăмлăхĕ çинчен пĕлтерÿ парасси.

Чăваш кĕвви янăрать. Ачасем музыкă залне кĕреççĕ. Варринчи стена патне тăрса тухаççĕ

Ертÿçĕ(чăваш тумĕпе). Сывă – и, ачасем тата хăнасем. Пирĕн чăваш çĕршывне çуркунне килсе çитрĕ. Вăл савăнăç, кулă, шÿт тата хаваслă юрă-кĕвĕ илсе килчĕ. Эпир сирĕнпе паян юрăсем юрлатпăр, ташлатпăр тата чăваш çĕршывне мухтатпăр.

1-мĕш ача. Атăл тарăх хăпаратпăр,

Ак, умра, инçех те мар,

Курăнса каять хуламăр –

Пирĕн капăр Шупашкар.

2-мĕш ача. Савăнатпăр, тĕлĕнетпĕр,

Эсĕ хăвăрт ÿснинчен.

Сăвă – кĕвĕ кĕвĕлетпĕр

Шупашкарăмăр çинчен.

«Шупашкар, Шупашкар!»(сăввиА. Кибечĕн, кĕвви Г. Максимовăн) ятлă юрă юрлаççĕ. (Ачасем пукансем çине лараççĕ) Юрă юрланă хыççăн зала Кĕтерукаппакĕрет (чăваш тумĕпе)

Кĕтерук.Ай, тур–тур! Кунта мĕн чухлĕ ача пухăннă. Салам! Ырă кун пурне те! Сывă–и, хаклă ачасем? (ачасем хуравлаççĕ: сывах).

Кĕтерук.Эпĕ çул çинче питĕ ывăнтăм.

Ертÿçĕ.Эсир пирĕн патĕнче юлăр. Канăр. Пирĕнпе пĕрле савăнăр.

Кĕтерук. Юрать. Эпĕ сире хампа паллаштарам – ха. Мана Кĕтеруктесе чĕнеççĕ. Тавтапуç, савăнсах юлатăп сирĕнпе. Эпĕ сирĕн патне ятарласа хăнана килтĕм. Каласа парăр ĕнтĕ халь мана, мĕнлерех хулара пурăнатăр, ача сачĕнче мĕнле çитĕнÿсем?

Ертÿçĕ.Ача сачĕнче эпир питĕ лайăх пурăнатпăр. Пурте пĕрле вылятпăр, юрăсем юрлатпăр. Тата çуркуннене вăйă картинче кĕтсе илетпĕр. Сана, Кĕтерук аппа, çуркунне çинчен юрă юрласа паратпăр.

Кĕтерук.Хаваспах итлетĕп.

3-мĕш ача. Чăвашла сăвă калатпăр

Чăвашла тум тăхăнатпăр

Чăвашла та ак ташлатпăр.

Чăвашла паян юрлатпăр

Юрă «Çуркунне»(сăвви Якку Микулин, кĕвви Г. Лисковăн) (Пукан умĕнче тăрса юрлаççĕ)

Кĕтерук.Сирĕн юрă мана питĕ килĕшрĕ. Чунра савăнăçлă пулсах кайрĕ. Ку юрри шăпчăксен юрри пекех хитре. Çуркунне çитнĕ май ăшă енчен нумай кайаксем вĕçсе килеççĕ.

Ертÿçĕ. Пирĕн патне те пилеш кайăкĕ вĕçсе килчĕ. Вăл сукмак çинче ларать, пирĕнпе вылясшăн. Пилеш кайăкĕ, тух пирĕн патне! Пирĕн умран вĕçсе ирт!

Залра музыка кĕввипе пилеш кайăкĕ вĕçет.

Пилеш кайакĕ. Эпĕ пилеш кайăкĕ, эпĕ çăмăл сикетĕп.

Турат çинчен чечек çине, курăк çинчен çулçă çине.

Сиксе ывăнмастăп, савăнма юрататăп.

Ертÿçĕ.Эсĕ вĕçсе ан кай, пирĕнпе выля.

Вăйă «Сик-сик, пилеш кайăкĕ»

Кĕтерук. Сирĕн вăйă мана питĕ килĕшрĕ.

Ертÿçĕ.Кĕтерук аппа, эсир питĕ нумай халапсем тата юмахсем пĕлет теççĕ. Каласа парăр, тархасшăн.

Юмах «Шăши уçăлма тухсан»(ачасем юмаха сăнарсемпе выляççĕ)

Пĕррехинче шăши çури хăйен шăтăкĕнчен уçăлма тухнă, тет. Уçăлса çÿренĕ хыççăн амăшĕ патне таврăнать те калать:

— Анне, эпĕ паян икĕ тискер кайăка куртăм! Пĕри питĕ лайăхскер, тепри вара – хăрушăскер!

— Мĕнле тискер кайăксем вара вĕсем? – ыйтать унăн амăшĕ.

— Хăрушăскерри кил картипе мăнаçлăн утса çÿрет!.. Урисем хура, хĕрлĕ калпакпа, куçĕсем вара халь – халь сиксе тухас пек, сăмси çекĕл пек! Эпĕ унăн çумĕнчен хăвăрт кăна иртсе кайрăм, вăл мĕнле кăшкăрса ярать! Манăн хăранипе чун чут кăна ура тĕпне анса каймарĕ.

— Эх, ывăлăм, ывăлăм… Ара вăл автан вĕт! Унтан пачах хăрамалла мар. Эпир уншăн пур – и, çук-и – пĕрех. Тепри мĕнлескерччĕ вара?

— Тепри хĕвел çинче ăшăнса выртатчĕ. Мăйе шурă, хăй якаскер, урисем сăрă тĕслĕччĕ. Çаплах хăйне çуллатьчĕ. Кăштах хÿрипе суллатчĕ, хăй ман çинчен куçне илмест.

— Эх, эсĕ те çав айванскер!.. Вăл кушак аçи ĕнтĕ, — шикленсе калать шăши çурине амăшĕ.

— Çапла çав вăл: пĕтĕм ялкăшакан япала хĕвел мар.

Ертÿçĕ.Ачасем, сире юмах килĕшрĕ – и? Пирĕн чăваш культури халапсемпе, юмахсемпе пуян. Эпир унпа мухтанатпăр, вĕсене асра тытатпăр. Тавтапуç, сана, Кĕтерук аппа. Эпир те сана савăнăç кÿресшĕн. Ачасем сана музыка инструменчĕсем çинче выляса кăтартасшăн.

Ачасеммузыка инструменчĕсем çинче выляççĕ.

Кĕтерук.Маттур, ачасем. Эсир питĕ лайăх вылярăр.

Ертÿçĕ.Ачасем, эсир ларса ывăнмарăр-и, айтăр вылятпăр. Кĕтерук аппа, пирĕнпе пĕрле çаврашкана тăр, сана эпир «Кам çук?» вăйă выляма вĕрентетпĕр.

4-мĕш ача. Çакă çавра çĕр çинче

Чăваш ятлă халăх пур.

Чăваш халăх хушшинче

Çĕр пин тĕрлĕ вăйă пур.

Вăйă «Кам çук?»(кĕвви те, сăвви те халăхăн).

Кĕтерук.Маттур ачасем. Эпĕ вара урăх вăйă пелетĕп. Вăл «Ваçкă кушак» ятлă. Айтăр, манпа пĕрле çак вăййа вылятпăр.

Вăйă «Ваçкă кушак»(кĕвви те, сăвви те Г. Лобачовăн).

Кĕтерук.Маттур, ачасем. Эсир выляма та, юрлама та пит ăста иккен.

Ертÿçĕ.Кĕтерук аппа, ларса кан кăштах. Пирĕн ачасем ташлама та пит ăста. Пăхса савăн, тархасшăн, вĕсем çине.

Хĕр ача: Атьăр ташша пуçлар-и,

Ура тапса ташлар-и!

Ачасем ушкăнпа чăваш ташши ташлаççĕ (пукансем çине лараççĕ)

Кĕтерук.Тавтапуç, сире ачасем, мана савăнтарнăшăн. Эпир сирĕнпе лайăх пурăнатпăр. Пирĕн çынсем ырă кăмăллă та таса чунлă. Савăннă чух чун-чĕререн савăнаççĕ.

Ертÿçĕ.Тĕрĕс калан,Кĕтерук аппа. Пирĕн ачасем те савăнма пĕлеççĕ тата хамрăн Чăваш çĕршывне юратаççĕ. Халь вĕсем сана çавăн çинчен сăвăсем каласа параççĕ.

Сăвăкалакансем варринчи стена патне тухаççĕ.

5-мĕш ача:Эп чăваш ачи саватăп

Хамăрăн чăваш çĕрне

Вăл кипке те ман, сăпка та

Ăна манмăп ĕмĕрне.

6-мĕш ача:Эп чăваш ачи саватăп

Чĕвĕл-чĕвĕл чĕлхене

Юратап сăвва, юрра та

Купăса та кĕслене.

7-мĕш ача:Пирĕн садри ачасем

Пурте туслă-çке вĕсем

Туслăх пирĕн хушăра

Питĕ пысăк вырăнта.

8-мĕш ача. Çĕклен, Чăваш Çĕршывĕ

Чаплă пул, хаваслă пул.

Эп сана чунтан саватăп,

Чăвашъен, эс чи маттур!

Ачасем «Тăван çĕршыв» (сăвви И. Тукташăн, кĕвви Г. Лебедевăн) ятлă юрă юрлаççĕ. (Варринчи стена патне тăрса тухаççĕ)

Кĕтерук.Тавтапуç, ачасем, мана питĕ килĕшрĕ сирĕнпе пĕрле савăнма. Манăн кайма вăхăт çитрĕ. Чипер юлăр.

Ачасем.Сывă пулăр! Тепре куриччен!

Государственное бюджетное общеобразовательное учреждение Самарской области средняя общеобразовательная школа с. Малячкино муниципального района Шигонский Самарской области структурное подразделение «Детский сад»

Составила:
Воспитатель: Зиновьева Е.В.

Сценарно-режиссерская разработка мероприятия
( направление нравственно — патриотическое развитие)
Данная методическая разработка предназначена для проведения массового мероприятия.
Тема: «Чувашский праздник — уяв»
Идея: Продолжать обогащать музыкальные впечатления детей, знакомя их с чувашским национальным музыкальным фольклором.
Расширять нравственные представления детей о культуре народов Поволжья. Продолжать формировать эмоционально-образное восприятие культуры народов средствами разнообразных видов искусств (музыки, стихотворений, предметов быта народов).
Развивать речь детей, внимание, чувство ритма, синхронность движений.
Воспитывать у детей чувства любви и уважения к народам разных национальностей, их обычаям и традициям.
Аудитория: (старшая — подготовительная группа, родители)
Музыкальное оформление: CD диски.
Световое оформление: дневное освещение.
Техническое оформление: музыкальный центр
Оборудование: полотенца с чувашскими традиционными вышивками, березка.

Сценарный план.
Экспозиция: украшение зала в чувашском стиле.
Завязка: Выходит петух, машет крыльями, потом появляется мальчик Митюк и выговаривает петушку, что мешает спать. Петушок и Митюк приглашают детей на праздник – уяв.
Развитие действия:
1.Сценка «Петушок и мальчик Митюк».
2.Песня «Ай, да берёзка».
Музыка Т. Попатенко, слова Ж. Агаджанова 
3.Танецчувашскихбабушек «Рarty for everybody».
4.Чувашская народная песня «Линка-линка».
5.Игра «Ятне пĕл» («Отгадай имя»).
6. Песня «Росиночка – Россия».
Слова И.Шевчук, Музыка Е.Зарицкой

Кульминация: Дети играют в чувашскую игру «Ятне пĕл» («Отгадай имя»).
Развязка: Ведущий признается, что праздник не может пройти без гостей из соседних русских деревень и предлагает порадовать гостей песней.
Финал: Дети поют песню «Росиночка — Россия».

Содержание.
Ведущая:  «Поволжский край, моя земля Родимые просторы! У нас и реки и поля Холмы, леса и горы. Народы, как одна семья, Хотя язык их разный, Но дружбой мы своей сильны И мы живем прекрасно».

Ведущая: На берегу великой Волги живет и трудится чувашский народ. Народ со своей интересной историей, своими обычаями, самобытной культурой.
Трудолюбием, усердием, достиг чувашский народ больших успехов во всем. А чтобы жизнь была интересней, чуваши старались от души веселиться. Сегодня мы побываем на одном из праздников чувашского народа.
У центральной стены стоит береза. Выходит петух, машет крыльями.

Петушок: Ку-ка–ре-ку! Ку-ка–ре-ку!
Потягиваясь и протирая глаза, выходит мальчик Митюк.

Митюк:
Ах, дружок, петушок, золотой гребешок,
Что так рано поешь? Что мне спать не даешь?
Очень рано сегодня ты будешь зарю.
Слышишь, Петя, тебе говорю.
Петушок:
Ку-ка–ре-ку! Не сон одолел тебя — лень.
Позабыл, видно, ты, какой нынче день?
Митюк:
Как какой? А… Я вспомнил. Постой, погоди!
День рождения у деда Михея, поди.
Петушок:
Ну и ну, засмеют тебя мне на беду!
Ныне праздник, уяв, в нашем детском саду!
Митюк:
Уяв! Ну про это я знаю, не думай, что нет.
Чтоб я позабыл? Мне же целых шесть лет!
Мне давно уже дома «большой» говорят,
Одеваться сегодня красиво велят.
Петушок:
Уяв, веселый, собирай друзей.
Будут шутки, будет смех. Этот праздник наш для всех.
Митюк и петушок идут к ребятам.
Ведущая:
Только-только рассвело,
Праздник празднует село.
В старину, празднуя уяв, парни и девушки выбирали дерево — символ праздника, а девушки украшали его цветами, венками и лентами. И у нас красавица – березка давно заждалась своего наряда.
Выходят девочки, встают полукругом, держа в руках платочки.

Ведущий: Какой же праздник без гостей из соседних русских деревень. Мы порадуем гостей песней.
«У моей России, очи голубые,
Очи голубые, русая коса.
На лесных озерах, на степных просторах
Поднялась Россия, дивная краса».
«Росиночка – Россия»
Слова И. Шевчук, музыка Е. Зарицкой

1. Много разных танцев есть,
Но от русской пляски
Никому ни лечь, ни сесть,
Пляшут без опаски
Голубые небеса,
Голубые небеса,
Где во поле роса.

ПРИПЕВ:
Росиночка-Россия —
Похожие слова.
Росиночка-Россия —
Высокая трава,
Росиночка-Россия —
Широкие края.
Росиночка-Россия —
Родная ты моя.

2. Много разных песен есть,
Но от русской песни
В небо хочется залезть
И плясать, хоть тресни.
Пляшет девичья коса,
Пляшет девичья коса,
Где во поле роса.
Под фонограмму «Росиночка – Россия» дети выходят из зала.